Πέμπτη 4 Μαρτίου 2010

Ομιλία κ. Γιώργου Περδίκη, Βουλευτή Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών στην Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων, Πέμπτη 4 Μαρτίου 2010

«Η φερεγγυότητα του προσφυγικού κόσμου»

Αγαπητοί συνάδελφοι,
Η ανάγκη στήριξης των προσφύγων αποτελεί θέμα συνεχούς συζήτησης και διαπληκτισμού μεταξύ κυβερνήσεων και αντιπολίτευσης διαχρονικά. Πρέπει να ομολογήσουμε ότι έχει υπάρξει ολιγωρία εκ μέρους της κυβέρνησης στο θέμα διασφάλισης της ίσης κατανομής βαρών ως αποτέλεσμα της τουρκικής εισβολής, καθώς και τη φερεγγυότητα των προσφύγων. Όμως είναι το λιγότερο υποκριτικό, (για να μην χρησιμοποιήσω πιο βαρετές εκφράσεις) να παρουσιάζεται το θέμα κάθε φορά ως ολιγωρία του όποιου κομματικού χώρου τυγχάνει να κυβερνά εκείνη τη χρονική στιγμή, όταν η παράταξη που κάνει τις καταγγελίες είχε την ευκαιρία να επιλύσει η ίδια τα προβλήματα αυτά όταν η ίδια ήταν στην εξουσία. Μάλιστα, είναι ολοφάνερο πως αφέθηκαν τα πρώτα χρόνια να περάσουν χωρίς να τεθούν από την αρχή, τα σωστά πλαίσια μιας βιώσιμης και μακροχρόνιας πολιτικής στήριξης των προσφύγων. Η αρχή της «άνετης προσωρινότητας» ήταν μεν πολιτικά ορθή αλλά αποδείχθηκε στην πράξη καταστροφική. Με αυτή την αρχική παρατήρηση, την σύντομη και περιεκτική, θέλω να θέσω ένα τέρμα στη συζήτηση περί ποιος ευθύνεται περισσότερο, γιατί φταίνε εξίσου όλα τα κόμματα που έχουν περάσει από υπουργικά έδρανα και την κυβέρνηση από το 1974 και μετά, και ας εξετάσουμε την ουσία του προβλήματος.
Η πλειοψηφία του προσφυγικού κόσμου και των παθόντων συμπολιτών μας, παραμένουν σε μειονεκτική οικονομική κατάσταση σε σχέση με τον αντίστοιχων υπόλοιπο πληθυσμό. Οι αιτήσεις για στέγασή τους σε συνοικισμούς ή για ενίσχυση των προσπαθειών αυτοστέγασης χρόνο με τον χρόνο αυξάνεται. Η απόδοση τίτλων ιδιοκτησίας στους πρόσφυγες που διαμένουν σε συνοικισμούς δεν έχει ολοκληρωθεί. Οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται στις διεργασίες του Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών, στην εξέταση αιτήσεων σε διάφορα σχέδια δανειοδότησης και ιδιαίτερα των στεγαστικών, παραμένουν και δεν διαφαίνεται λύση στο εγγύς μέλλον.
Το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών προτείνει όπως αυξηθούν οι διαθέσιμες πιστώσεις του Φορέα και αύξηση του ποσοστού επιδοτούμενου επιτοκίου των δανείων. Πιστεύουμε παράλληλα πως είναι αναγκαίο να εκπονηθεί Νέο Σχέδιο Επιδότησης Επιτοκίου για Επαγγελματικά Δάνεια.
Προβλήματα για την εξασφάλιση πρώτης κατοικίας όμως δεν έχουν μόνο τα παιδιά των προσφύγων αλλά όλα τα Κυπριόπουλα. Θα ήταν ορθό να προγραμματιστεί η σταδιακή αναθεώρηση των διαφόρων σχεδίων επιχορήγησης που στοχεύουν ειδικά την κοινωνική ομάδα των προσφύγων και να τεθούν πιο αντικειμενικά κριτήρια, που να βασίζονται στις κοινωνικοοικονομικές πραγματικότητες των συμπολιτών μας που αναγκάζονται να ζητήσουν βοήθεια.
Στοχεύοντας λοιπόν στην αληθινή επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγές και οι παθόντες σήμερα, είναι αναγκαίο να αυξηθεί η φερεγγυότητά τους ώστε να μπορέσουν να σταθούν στα πόδια τους επί ίσης βάσης με τους υπόλοιπους συμπολίτες τους.
Ένα τέτοιο μέτρο μπορεί να είναι η παροχή δυνατότητας μεταφοράς στις ελεύθερες περιοχές μέρους του συντελεστή δόμησης των κατεχόμενων ιδιοκτησιών, προσφύγων και μη προσφύγων, ιδιοκτητών γης στα κατεχόμενα.
Για πρώτη φορά, μετά την εισβολή, οι κατεχόμενες περιουσίες θα αποκτήσουν έτσι χρηστική αξία. Για πρώτη φορά μπορούν να χρησιμοποιηθούν, προσφέροντας στους ιδιοκτήτες τους, πρόσφυγες ή μη, χειροπιαστά οφέλη, αφού θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι ίδιοι, να υποθηκεύσουν, ή να πωλήσουν, μέρος του συντελεστή δόμησης των κατεχόμενων ιδιοκτησιών τους. Με τη λύση του Κυπριακού και την επιστροφή των προσφύγων στις περιουσίες τους, δεν θα αφαιρεθεί το μέρος του συντελεστή δόμησης που θα έχει χρησιμοποιηθεί, ούτε βεβαίως θα χάσουν τις περιουσίες τους. Πρέπει να τονιστεί ότι δεν πρόκειται για αποζημίωση. Εμείς δεν ξεγράφουμε τη λύση και την επιστροφή. Πρόκειται για συγκεκριμένη ενίσχυση μέχρι τη λύση του Κυπριακού.
Θα πρέπει όμως να τεθούν κάποιοι περιβαλλοντικοί περιορισμοί για μια τέτοια διευθέτηση. Ο προσδιορισμός του συντελεστή δόμησης που θα μπορεί να μεταφερθεί θα πρέπει να γίνει με βάση περιβαλλοντικά και πολεοδομικά κριτήρια, την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία και το Νόμο Περί Μελετών Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον για Σχέδια ή Προγράμματα (Νόμος 102(I)/2005). Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται ότι δεν θα περιληφθούν ως περιοχές δέκτες ευαίσθητες περιοχές, όπως περιοχές ειδικού χαρακτήρα, μεμονωμένης κατοικίας, εξαιρετικής φυσικής καλλονής.
Πριν την πρακτική εφαρμογή και την επιλογή των περιοχών – δεκτών, προκειμένου να διασφαλιστεί απόλυτη διαφάνεια, θα πρέπει να υπάρξει διαβούλευση με τη Βουλή, το Πολεοδομικό Συμβούλιο, το ΕΤΕΚ και τις Προσφυγικές Οργανώσεις.
Είναι αναγκαίο όμως να επιλυθούν και οι διαδικαστικές δυσκολίες για να καταστεί εφικτή η υποθήκευση των Κυβερνητικών οικοπέδων αυτοστέγασης στους δικαιούχους τους, προκειμένου να αποκτηθεί κατοικία, όπως και των ιδιοκτητών κατοικιών σε προσφυγικούς συνοικισμούς. Για τις εξαιρετικές περιπτώσεις οικογενειών που έχουν κτίσει σε Τουρκοκυπριακή γη ή διαμένουν σε Τουρκοκυπριακά υποστατικά, θα πρέπει να εξασφαλιστεί εναλλακτική κατοικία που να μεταβιβαστεί στο όνομά τους, χωρίς όμως να εξαναγκάζεται σε μετακόμιση προτού επιλυθεί το κυπριακό πρόβλημα.
Ας μου επιτραπεί και η υιοθέτηση μιας πρότασης του εκλιπόντος τέως προέδρου της Δημοκρατίας, κ. Τάσσου Παπαδόπουλου. Ο κύριος Παπαδόπουλος είχε προτείνει τη Σύσταση «Εθνικής Επιτροπής Στεγαστικής Πολιτικής για τους Πρόσφυγες», υπό την αιγίδα του Υπουργού Εσωτερικών, για να προβεί σε αναθεώρηση της γενικότερης στεγαστικής πολιτικής για τους πρόσφυγες, ώστε να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες των προσφύγων.
Θα ήθελα όμως με αυτή την ευκαιρία να αγγίξω ακόμη ένα μέγα θέμα που επηρεάζει τον προσφυγικό μας κόσμο: αυτό της μη αναγνώρισης της μητρογονίας και κατ’ επέκταση της προσφυγικής ιδιότητας των παιδιών γυναικών προσφύγων. Είναι αδιανόητο εν έτη 2010 να επιχειρηματολογούμε ακόμη για το συγκεκριμένο θέμα. Πως είναι δυνατό το κράτος μας να επιμένει στην επιβολή τέτοιας σκανδαλώδους διάκρισης εναντίον των γυναικών του τόπου μας; Μήπως δεν βίωσαν τις ίδιες κακουχίες, ταλαιπωρίες και στερήσεις οι γυναίκες που προσφυγοποιήθηκαν; Η μήπως θεωρούμε πως οι γυναίκες εξακολουθούν να καθορίζονται κοινωνικά και οικονομικά σε σχέση με τις ιδιότητες των συζύγων και/η πατέρων τους; Τέτοιες αναχρονιστικές συμπεριφορές και πολιτικές δεν τιμούν ένα ευρωπαϊκό κράτος.
Η ουσιαστική ενίσχυση όλων των προσφύγων, που περισσότερο έχουν πληγεί από την Τουρκική εισβολή και κατοχή, αποτελεί για μας πρώτιστο ζήτημα δικαιοσύνης και κορυφαία προτεραιότητα. Μέχρι τη λύση του Κυπριακού και την επιστροφή όλων των προσφύγων στα σπίτια και τις περιουσίες τους, μέχρι την εφαρμογή όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ολόκληρη τη Κύπρο, είναι χρέος και ευθύνη της Κυπριακής πολιτείας να στηρίζει τις προσπάθειες τους για καλύτερη ζωή.