Παρασκευή 8 Ιουνίου 2012

Ομιλία στην Ολομέλεια 7 Ιουνίου 2012


«Η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος στις κατεχόμενες περιοχές».

(Θέμα εγγραφέν με εισήγηση του βουλευτή κ. Γιώργου Περδίκη).
(Αρ. Φακ. 23.05.045.009-2012).

Συμπληρώνονται 38 χρόνια από τη βάρβαρη τουρκική εισβολή που άφησε το νησί μας μοιρασμένο στα δύο και προκάλεσε μαζικό εκτοπισμό Κυπρίων από τις εστίες τους με τραγικές κοινωνικές και πολιτιστικές συνέπειες. Η τουρκική εισβολή άφησε χιλιάδες συμπολίτες μας νεκρούς ή αγνοούμενους, και βέβαια αναπόφευκτα προκάλεσε τεράστια οικονομική και περιβαλλοντική καταστροφή.

Τριάντα οκτώ χρόνια μετά από αυτή την ανυπολόγιστη καταστροφή που επήλθε στο νησί μας, τα κατεχόμενα εδάφη μας εξακολουθούν να υπόκεινται μαρασμό λόγω του πλήρους ελέγχου του κατεχόμενου μέρους του νησιού μας από την τουρκική κυβέρνηση και την επιβολή μαζικού εποικισμού. Οι φυσικές ομορφιές του τόπου μας είναι στο έρμαιο των ορέξεων των κουβαλητών της Τουρκίας και των διαφόρων «επιχειρηματικών πρωτοβουλιών» που βλέπουν τον τόπο μας ως οικόπεδα προς πώληση σε τιμή ευκαιρίας. Με το «έτσι θέλω» λαμβάνονται αποφάσεις από το τουρκικό κράτος και το κατοχικό καθεστώς και το κυπριακό περιβάλλον θυματοποιείται στην προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων επί του εδάφους. Τι να πρωτοαναφέρω; Την οικοπεδοποίηση των ζωνών προστασίας της παραλίας για να προσφέρουν οι επιτήδειοι επιχειρηματίες γης εξοχικές επαύλεις στους ξένους αγοραστές; Την ισοπέδωση ολόκληρων προστατευμένων περιοχών, μέρους του δικτύου Νατούρα 2000,  για την διάνοιξη δρόμων, δημιουργία στρατοπέδων ή την ανέγερση ρυπογόνων εγκαταστάσεων; Ή μήπως να αναφερθώ στην άνευ ελέγχου λατόμευση;

Θα επικεντρωθώ σε κάποιες από τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές καταστροφές που επιτελούνται στα κατεχόμενα.

Η μεγαλύτερη καταστροφή είναι οφθαλμοφανής επί της νότιας πλαγιάς του Πενταδακτύλου, δηλαδή η εκχέρσωση πέραν των 200.000 τετραγωνικών μέτρων για να σχεδιαστεί η τεράστιων διαστάσεων Τουρκική σημαία. Από τις 28 Οκτωβρίου 2003 φωταγωγήθηκε με χιλιάδες λαμπιόνια, για να αποτελεί ακόμη μεγαλύτερη πρόκληση προς τους Ελληνοκυπρίους και τον κάθε λογικό άνθρωπο. Η σημαία μαζί με το συνοδευτικό σύνθημα του Κεμάλ Ατατούρκ ''Ne mutlu turkum diyene'' (τί ευτυχία να λες είμαι Τούρκος), είναι 425 μέτρα πλάτος και 250 μέτρα ύψος. Το άκρον άωτον της πρόκλησης αποτελεί η προσπάθεια των κατοχικών αρχών να μπει στο βιβλίο των ρεκόρ Γκίνες ως η μεγαλύτερη σημαία στον κόσμο. Σημειώνουμε ότι σε τακτά χρονικά διαστήματα έρχονται στην Κύπρο ειδικά συνεργεία από την Τουρκία και τη συντηρούν με τη χρήση ειδικών χημικών βαφών, για να μην παρεμποδίζεται η ευκρίνεια της επί της βουνοπλαγιάς ούτε την μέρα ούτε την νύχτα.

Βέβαια αυτή δεν είναι η μόνη πληγή επί του Πενταδακτύλου. Οι επανειλλημένες πυρκαγιές που έχουν σαρώσει τις πλαγιές του βουνού έχουν μετατρέψει μεγάλο μέρος του σε κρανίου τόπο. Καταγγείλαμε επανειλλημένα την άρνηση του κατοχικού στρατού να επιτρέψει σε πυροσβεστικές δυνάμεις της Κυπριακής Δημοκρατίας να συνδράμουν στην αντιμετώπιση πυρκαγιών στα κατεχόμενα, αλλά ήταν ιδιαίτερα εγκληματική η άρνηση παροχής βοήθειας για τη μεγάλη πυρκαγιά στον Πενταδάκτυλο τον Ιούνιο του 1995, που για μέρες μαινόταν ανεξέλεγκτη. Εκείνη η φωτιά αποτέφρωσε 70 χιλιομετρα δασικής και αγροτικής γης. Το ίδιο σενάριο επαναλήφθηκε τον Αύγουστο του 2008, όταν για 2 μέρες μαινόταν πυρκαγιά στον Πενταδάκτυλο και, παρά την έκκληση του τότε κατοχικού ηγέτη κ. Ταλάτ για βοήθεια από την Κυπριακή Δημοκρατία, στην οποία αμέσως η κυπριακή δημοκρατία ανταποκρίθηκε θετικά. Τελικά δεν μπορέσαμε να αποστείλουμε βοήθεια λόγο της έντονης άρνησης και αντίδρασης του τουρκικού κατοχικού στρατού. Αποτέλεσμα της άρνησης του κατοχικού στρατού να δεχθεί την αποτελεσματική βοήθεια των δυνάμεων πυρόσβεσης της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν η καταστροφή 100 περίπου στρεμμάτων δασικής έκτασης. Να σημειωθεί ότι η περιοχή είχε προταθεί από το πρόγραμμα LIFE ως οικότοπος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Φύση 2000.

Επιπλέον, η ανεξέλεγκτη υπεράντληση νερού από τον υπόγειο υδροφορέα της Κύπρου επιδεινώνει το φαινόμενο της ερημοποίησης.

Εξίσου μεγάλη πληγή είναι και η παράνομη λατόμευση του Πενταδακτύλου για οικοδομικά υλικά. Είναι πολύ σημαντικές οι επιπτώσεις στο περιβάλλον από τη λειτουργία των λατομείων γιατί, πέρα από την καταστροφή των βιοτόπων και των ειδών χλωρίδας και πανίδας, προκύπτει και μεγάλη επιβάρυνση της ατμόσφαιρας από τα σύννεφα της σκόνης. Επιπλέον, προκαλείται κατατεμαχισμός του ενιαίου δασικού βιοτόπου της οροσειράς από τα διάσπαρτα λατομεία και βιομηχανίες ειδών οικοδομής, που ξεφυτρώνουν ανεξέλεγκτα επί της νότιας βουνοπλαγιάς του Πενταδακτύλου. Το πρόβλημα οξύνεται τα τελευταία χρόνια λόγω της αύξησης της οικοδομικής δραστηριότητας στο υπό τουρκική κατοχή μέρος της Κύπρου, αφού τα λατομικά υλικά των παράνομων λατομεύσεων στηρίζουν την κατασκευαστική βιομηχανία των κατεχομένων που αναπτύσσεται ραγδαία λόγω της ανοικοδόμησης επαύλεων πάνω σε γη Ελληνοκυπριακής ιδιοκτησίας.

Δυστυχώς, στην καταστροφή συμβάλουν και οι Ελληνοκύπριοι που προμηθεύονται λατομικά υλικά που προέρχονται από παράνομες λατομεύσεις στον Πενταδάκτυλο αφού οι ασβεστόλιθοι της οροσειράς Πενταδακτύλου εξελίχτηκαν τα τελευταία χρόνια (λόγω της τιμής και της ποιότητας τους), σε πηγή τροφοδότησης της οικοδομικής βιομηχανίας και οδοποιίας σε αδρανή υλικά στις ελεύθερες περιοχές. Το ίδιο συμβαίνει και με τα προϊόντα τουβλοποιείας. Σημειώνεται ότι στα κατεχόμενα οι κάτοικοι των περιοχών που επηρεάζονται καθώς και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις έχουν διαμαρτυρηθεί για τη σκανδαλώδη παραχώρηση αδειών λατόμευσης. Καταγγέλουμε για άλλη μια φορά την πρόθεση του κατοχικού καθεστώτος να παραχώρησει και άλλες άδειες λατόμευσης στην οροσειρά Πενταδακτύλου. Δυστυχώς η συνεχιζόμενη για χρόνια υποβάθμιση και καταστροφή του βιοτόπου στον Πενταδάκτυλο συντελεί στην εξαφάνιση σπάνιων για την κυπριακή χλωρίδα και πανίδα ειδών.

Αναφορά πρέπει να γίνει και στα σχέδια τη Τουρκίας για έναρξη γεώτρησης στο χωριό Σύγκραση στον κόλπο της  Αμμοχώστου από την Ανώνυμη Εταιρεία Πετρελαίων Τουρκίας (ΤΡΑΟ) με βάση τη “συμφωνία” που είχε υπογράψει η Τουρκία με τα κατεχόμενα στις 22 Σεπτεμβρίου 2011. Αν και κρίνουμε πως πρόκειται για κινήσεις εντυπωσιασμού, υπάρχει σοβαρότατος κίνδυνος υποβάθμισης του περιβάλλοντος της περιοχής, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς την έλλειψη οποιοδήποτε νομικού πλαισίου που θα μπορούσε να αποτρέψει περιβαλλοντική επιβάρυνση της περιοχής.

Παράλληλα εκφράζουμε την έντονη ανησυχία μας για τις πληροφορίες που αφορούν την κατασκευή στο κόλπο της Μόρφου διυλιστηρίου και μεγάλων δεξαμενών πετρελαιοειδών από ιδιωτική εταιρεία της Κωνσταντινούπολης. Δεν ξεχνάμε την μόνιμη τουρκική απειλή επαναλειτουργίας του λιμενικού χώρου στο Καραβοστάσι. Μια περιοχή που ακόμα να επουλώσει τις βαρειές πληγές στο φυσικό περιβάλλον από τις δεκαετίες της ληστρικής εκμετάλλευσης από τις ξένες μεταλλευτικές εταιρείες, δεν μπορεί να αντέξει μια νέα ρυπογόνο «επένδυση». Παραμένει βέβαια το μεγάλο πρόβλημα της ανάγκης περιβαλλοντική αποκατάστασης του κόλπου Ξερού από τη ρύπανση των εγκαταλειμμένων αποβάθρων και απορριφθνέντων υπολειμάτων της εταιρείας CMC, καθώς και η ανάγκη πλήρους αποκατάστασης του περιβάλλοντος στο μεταλλείο της Σκουριώτισσας τόσο εντός της νεκρής ζώνης όσο και στα κατεχόμενα εδάφη μας.

Κυρίες και κύριοι, εμείς ως Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών, από την αρχή της πολιτικής μας ιστορίας αναδείξαμε την κατοχή και το ξερίζωμα των ανθρώπων του τόπου μας ως το πρώτο περιβαλλοντικό πρόβλημα της Κύπρου μας. Πραγματική επίλυση των περιβαλλοντικών προβλημάτων στην κατεχόμενη γη μας θα βρεθεί μόνο μέσω μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης του κυπριακού προβλήματος βασισμένη στις ευρωπαϊκές αρχές και το διεθνές δίκαιο που να αντιμετωπίζει τον λαό και τον τόπο ως ένα και μοναδικό ενιαίο σύνολο.

Όμως, όσο πολύ θέλουμε οι χελώνες να επιστρέφουν εκεί που γεννήθηκαν,στην αμμουδιά της Λάρας και της Γιαλούσας, για να γεννήσουν τα αυγά τους, άλλο τόσο θέλουμε και τους ανθρώπους του τόπου μας να μπορούν να επιστρέψουν στον τόπο που γεννήθηκαν, στην Μόρφου και στην Κερύνεια. Όσο θέλουμε τα δελφίνια να κολυμπούν και να ερωτεύονται στην κρυστάλλινη θάλασσα από την Πάφο ως την Κερύνεια, άλλο τόσο θέλουμε και τους ανθρώπους του τόπου μας να αγαπούν, να ποθούν και να χαίρονται μια καθαρή και ελεύθερη πατρίδα.