Άποψη μας είναι ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αναγνώρισε την Επιτροπή Ακίνητης Περιουσίας I.P.C (Immovable Property Commission) στα κατεχόμενα, με στόχο να δοθεί η ευκαιρία στην Τουρκία να εξαγοράσει τις Ελληνοκυπριακές περιουσίες στα κατεχόμενα, «λύνοντας» έτσι ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα του Κυπριακού και ξεπλένοντας ένα ακόμη Τουρκικό έγκλημα σε βάρος των Κυπρίων. Η προσπάθεια της Τουρκίας ενισχύεται με την επικρατούσα οικονομική κρίση και τις σοβαρότατες επιδράσεις της στους πολίτες αυτής της ημικατεχόμενης χώρας, με αποτέλεσμα άνθρωποι που βρίσκονται σε απόγνωση να εξαναγκάζονται να πωλούν την περιουσία του στην Τουρκία, λαμβάνοντας ως αποζημίωση το 8-10% της πραγματικής αξίας.
Πιστεύουμε ότι πρέπει να αναληφθεί η ευθύνη από μέρους της κυβέρνησης για να αποφευχθεί πάση θυσία η αποξένωση ελληνοκυπριακής ακίνητης ιδιοκτησίας στα κατεχόμενα. Ανησυχούμε πραγματικά για την αύξηση των περιπτώσεων Ελληνοκύπριων που απευθύνονται στην παράνομη επιτροπή αποζημιώσεων στα κατεχόμενα. Εμείς θεωρούμε παράνομη την Επιτροπή Αποζημιώσεων όχι γιατί θέλουμε να προκαλέσουμε την δικαιοδοσία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αλλά γιατί πέραν τούτου θεωρούμε ότι με τη λειτουργία αυτής της επιτροπής παραβιάζονται οι αρχές της φυσικής δικαιοσύνης. Θα καταθέσουμε στη συνέχεια στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η απόφαση του ΕΔΑΔ παραβιάζεται στην πράξη από τους ίδιους τους Τούρκους. Επίσης είναι με ιδιαίτερη δυσαρέσκεια που παρακολουθούμε την επιχείρηση διαφήμισης της Επιτροπής Αποζημιώσεων των κατεχομένων και την προσπάθεια κάποιων επωνύμων να «σπρώξουν» τους πρόσφυγες και ιδιοκτήτες γης στα κατεχόμενα να ξεπουλήσουν τη γη τους.
Έχουμε την άποψη ότι η κυβέρνηση πρέπει να αναλάβει επιτέλους ενεργητικό ρόλο σε μια προσπάθεια αναστολής των αρνητικών εξελίξεων από την έξαρση των προσφυγών στην παράνομη Επιτροπή Αποζημιώσεων. Δυστυχώς όμως η πολιτεία αντιμετωπίζει με αδράνεια το ξεπούλημα των Ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα παρά τις ασύλληπτες σε μέγεθος και σημασία συνέπειες που θα έχει κάτι τέτοιο στην εξέλιξη της λύσης του Κυπριακού.
Η κυβέρνηση οφείλει να αναλάβει πρωτοβουλία για υπεύθυνη, εντατική και τεκμηριωμένη ενημέρωση των πολιτών για τις αληθινές διαστάσεις του θέματος και τους πραγματικούς κινδύνους όχι μόνο για τα προσωπικά τους δικαιώματα αλλά και για την υπόθεση του κυπριακού. Η αδιαφορία και η αδράνεια των κυβερνώντων οδηγεί στην πλήρη αποξένωση των Ελληνοκυπριακών περιουσιών και την επίλυση του περιουσιακού και προσφυγικού προβλήματος από την «πίσω πόρτα».
Επί της ουσίας λοιπόν, το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών προτείνει τη λήψη των εξής μέτρων για ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος:
1. Πρέπει να ληφθούν μέτρα για οικονομική ανακούφιση των προσφύγων, ώστε να απαλειφθεί και το πρόσχημα της οικονομικής ανάγκης που προβάλλεται ως δικαιολογία. Θα πρέπει τώρα που συζητούνται μέτρα για το μνημόνιο και μέτρα λιτότητας οι πρόσφυγες να αντιμετωπιστούν με ιδιαιτερότητα, λαμβάνοντας υπόψη την πολιτική της ισότιμης κατανομής των βαρών της εισβολής και κατοχής.
2. Παγοποίηση για μια πενταετία των δόσεων έναντι δανείων των αποδεδειγμένα δυσπραγούντων προσφύγων, τα οποία έχουν συνάψει από Τραπεζικά Ιδρύματα και από τον Κεντρικό Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών. Πως θα γίνει αυτό; Με τον τερματισμό παροχής οποιασδήποτε κρατικής βοήθειας από την Κυπριακή Δημοκρατία σε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, εφόσον διατηρεί ΜΕΜΟ σε περιουσία πρόσφυγα ο οποίος αποδεδειγμένα δεν έχει άλλη επιλογή αποπληρωμής. Να απαγορευθεί ο εκβιασμός με τοποθέτηση ΜΕΜΟ σε κτηματική περιουσία εγγυητών, με αποτέλεσμα, εκτός από τις περιουσίες που τίθενται σε κίνδυνο στα κατεχόμενα, να κατακρατούνται περιουσίες και στις ελεύθερες περιοχές.
3. Το Υπουργείο Παιδείας να εφαρμόσει το σύστημα δανειοδότησης σπουδών όπου οι φοιτητές θα δανειοδοτούνται και η αποπληρωμή του δανείου θα ξεκινά μετά την αποπεράτωση των σπουδών και με την έναρξη εργοδότησης, με 20χρονη περίοδο αποπληρωμής.
4. Επανέναρξη των επαγγελματικών δανείων από τον Φορέα και των στεγαστικών δανείων με βάση τις οικονομικές δυνατότητες του κράτους ή αντίστοιχη παραχώρηση γης. Γενικά μέτρα του κράτους για επίλυση των προβλημάτων των προσφύγων όπως: (α) Διασφάλιση επαγγελματικής στέγης προσφύγων, (β) αυστηρός έλεγχος, έρευνα και επανακατανομή των Τουρκοκυπριακών περιουσιών κ.α
5. Το Κράτος να δημιουργήσει Επιτροπή Αποζημίωσης χρήσης περιουσιών. Τα έσοδα από την οποιαδήποτε ενοικίαση, πώληση ή παραχώρηση δασικής ή κρατικής γης, να κατατίθενται σε ειδικό Ταμείο Ανακούφισης Δυσπραγούντων Προσφύγων το οποίο να διαχειρίζεται αυτή η Επιτροπή. Μέρος των κρατικών εσόδων από την πώληση του προσφυγικού γραμματοσήμου να χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση του Φορέα ή την ίδρυση Ταμείου Ανακούφισης Δυσπραγούντων Προσφύγων. Να εφαρμοστεί ο θεσμός του αγοραίου ενοικίου στις περιπτώσεις παραχώρησης χαλίτικης, δασικής ή τουρκοκυπριακής περιουσίας, και τα έσοδα να κατατίθενται στο Ταμείο. Να επιχορηγείται το ενοίκιο που απαιτείται στις περιπτώσεις προσφύγων και ατόμων που απώλεσαν ακίνητη ιδιοκτησία στα κατεχόμενα.
6. Νομική ρύθμιση της μεταφοράς αναπτυξιακών δικαιωμάτων από τις Κατεχόμενες στις Ελεύθερες περιοχές. Έχει ήδη κατατεθεί πολύ συγκεκριμένη πρόταση από 17 Βουλευτές σε αυτό το σώμα. Το μέτρο αυτό κάλλιστα μπορεί να το εκμεταλλευτεί το ίδιο το Κράτος, ενισχύοντας το Κεντρικό Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών ή δημιουργώντας Ταμείο για δυσπραγούντες πρόσφυγες, όπως έχω ήδη αναφέρει πιο πάνω.
7. Παγοποίηση ή Αναστολή μέχρι τον Δεκέμβριο 2017 όλων των Δικαστικών μέτρων του Κεντρικού Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών εναντίον Προσφύγων, με εντολή του Γενικού Εισαγγελέα, για σκοπούς δημοσίου συμφέροντος για όλες τις περιπτώσεις που αποδεικνύεται καταφανώς ότι είναι αδύνατο να γίνει κατορθωτό να καταβάλουν τις οφειλές τους.
8. Απαγόρευση πώλησης ακίνητης περιουσίας στα κατεχόμενα χωρίς την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου. Η σχετική έγκριση να δίνεται υπό αυστηρές προϋποθέσεις και κριτήρια. Η άποψη ότι μια τέτοια πρόνοια είναι αντισυνταγματική συγκρούεται με όλες τις μέχρι σήμερα αλλαγές του συντάγματος με βάση το δίκαιο της ανάγκης, καθώς αυτό γίνεται κάτω από εξέχουσες και θεμελιακής σημασίας συνθήκες για την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Το θέμα άπτεται του δημοσίου συμφέροντος σε συνθήκες ημικατοχής για αυτό πρέπει να αντιμετωπισθεί σε αυτή τη βάση. Πρέπει το ατομικό δικαίωμα στην πώληση και ανταλλαγή κατεχόμενης περιουσίας να ανασταλεί μέχρι να λυθεί το Κυπριακό. Όχι μόνο οι προσφυγές στην παράνομη Επιτροπή αλλά κάθε συναλλαγή με την κατοχή πρέπει να απαγορευθούν με νομοθετική ρύθμιση.
9. Θα ήθελα να υπενθυμίσω την πρόταση του πρώην Ευρωβουλευτή Γιαννάκης Μάτσης για ανάληψη της ευθύνης από την Κυπριακή Κυβέρνηση για τις Ελληνοκυπριακές περιουσίες στα κατεχόμενα. Συγκεκριμένα, ο κ. Μάτση είχε προτείνει όπως καταβάλλεται από την Κυπριακή Κυβέρνηση εγγύηση για μέρος της αξίας της ακίνητης περιουσίας σε όσους ιδιοκτήτες θα ήθελαν να αξιοποιήσουν τα ιδιοκτησιακά τους δικαιώματα στις κατεχόμενες περιοχές. Θεωρώ ότι αυτό το μέτρο αποτελεί μέρος μίας αποτελεσματικής δέσμης για αντιμετώπιση των συνεπειών της λειτουργίας της παράνομης Επιτροπής Αποζημιώσεων.
10. Όμως πρέπει να υπογραμμίσω τα εξής: Γενικά κάθε ανακουφιστικό μέτρο από όσα ανάφερα πιο πάνω και πιθανώς και άλλα που έχουν κατατεθεί σε αυτή την συζήτηση πρέπει να εξαιρεί οποιονδήποτε έχει προσφύγει στην Επιτροπή και έχει πωλήσει την ακίνητη περιουσία του στα κατεχόμενα χωρίς την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου. Επίσης πρέπει να υπάρχουν σαφείς πρόνοιες για ποινικές και αστικές ευθύνες για όποιον εκ των υστέρων αφού επωφεληθεί από ένα ή κάποια από τα πιο πάνω, αποφασίσει να προσφύγει στην Επιτροπή Αποζημιώσεων. Επίσης, πρέπει επιτέλους να αντιμετωπιστεί η δέσμη των μέτρων προς στήριξη των προσφύγων και των εν γενεί ιδιοκτητών γης, με βάση και την αξία της κατεχόμενης γης και στη βάση εισοδηματικών κριτηρίων.
Τα μέτρα που έχω αναφέρει είναι αναγκαία και πρέπει άμεσα να ξεκινήσουν διεργασίες για την ετοιμασία των νομοθετικών τροποποιήσεων που εξυπακούονται. Είναι όμως αδήριτη ανάγκη να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός στενής παρακολούθησης των διαδικασιών που βρίσκονται ενώπιον της Επιτροπής Αποζημιώσεων, που να λειτουργεί και σαν συντονιστικό όργανο μεταξύ των διαφόρων εμπλεκόμενων κυβερνητικών υπηρεσιών (Υπ. Εξωτερικών, Εσωτερικών, Κτηματολόγιο, Επιτροπή Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών).
Παράλληλα, πρέπει να ανατεθεί σε μια επιτροπή η ευθύνη να εξεταστεί νομοτεχνικά η κατάσταση όπως έχει εξελιχθεί και να καταλήξει σε ένα επιστημονικό πόρισμα με κατάθεση εισηγήσεων για αντιμετώπιση και έξοδο από αυτό τον μονόδρομο. Προτεραιότητα πρέπει να είναι η εκπόνηση στρατηγικής για έκθεση των ατασθαλιών και στρεβλώσεων της διαδικασίας που έχει υποδείξει το ΕΔΑΔ, εκθέτοντας την ως μη αποτελεσματικό εσωτερικό ένδικο μέσον. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή Αποζημιώσεων:
(α) Δεν αποδέχεται την απευθείας εκπροσώπηση του προσφεύγοντα από Ευρωπαίο (Ελληνοκύπριο) δικηγόρο.
(β) Ειδοποιεί τηλεφωνικώς ότι εάν δεν αποσυρθούν αιτήματα (ι) επιστροφής περιουσίας (ιι) καταβολής αποζημιώσεων για απολεσθέντα εισοδήματα, «θα καθυστερήσει η υπόθεσης».
(γ) Δεν επιστρέφει σε καμία περίπτωση οικίες και περιουσίες Ε/Κ.
(δ) Ενώ ζητείται θεραπεία ΜΟΝΟ για επιστροφή περιουσίας εντούτοις ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ για αποζημίωση περιουσίας.
Πρέπει να αναληφθούν πρωτοβουλίες που θα καθιστούν ξεκάθαρο ότι η προσφυγή στην Επιτροπή Αποζημιώσεων είναι κίνηση αυτοκτονίας. Δεν είναι μόνο την ιδιωτική, τη δική τους περιουσία που πουλούν υπό τις συνθήκες κατοχής που ζούμε. Ξεπουλούν την πατρίδα όλων μας. Ξεπουλούν στον κατακτητή κυριαρχικό έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που είναι μετά από σύσκεψη στην οποία συμμετείχαν ο Τούρκος Πρόεδρος κ. Γκιούλ και ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων κ. Έρογλου που αποφασίσθηκε η αναβάθμιση της λεγόμενης Επιτροπής Αποζημιώσεων, με στόχο την απόκτηση όσο το δυνατό περισσότερων τίτλων ιδιοκτησίας των Ελληνοκυπριακών περιουσιών, ώστε να δοθεί η εντύπωση ότι οι περιουσίες άλλαξαν χέρια με νόμιμο τρόπο.
Οι προθέσεις της Τουρκίας εκφράζονται πλήρως και μέσα από τις θέσεις των Τούρκων για το περιουσιακό, όπως κατατέθηκαν στο τραπέζι των συνομιλιών. Είναι ξεκάθαρο ότι ο στόχος είναι η συνομοσπονδία και η δημιουργία δύο αυτόνομων αμιγών ζωνών όπου θα υπάρχει πλειοψηφία γης και πληθυσμού σε κάθε αντίστοιχη κοινότητα.
Το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών καλεί τους Ελληνοκύπριους ιδιοκτήτες γης στα κατεχόμενα να μην προσφεύγουν στην παράνομη Επιτροπή Αποζημιώσεων γιατί με αυτόν τον τρόπο έμμεσα στηρίζουν τους Τουρκικούς σχεδιασμούς για τουρκοποίηση των Ελληνοκυπριακών περιουσιών. Επίσης με αυτήν την κίνηση αποδυναμώνονται τα επιχειρήματα για επίλυση του περιουσιακού στα πλαίσια μιας συνολικής, βιώσιμης λύσης του Κυπριακού προβλήματος, βασισμένης στις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο διεθνές δίκαιο και προπαντός λύσης βασισμένης στο σεβασμό όλων των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
