Ο περί Αποκρατικοποιήσεων Νόμος του 2013

Ομιλία του βουλευτή του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών κ. Γιώργου Περδίκη

(Αρ. φακ: 23.01.055.038-2014)

Πέμπτη, 27 Φεβρουαρίου 2014

Εισαγωγή:

Η γενική μας αρχή και θέση είναι ότι δεν υποστηρίζουμε τις ισοπεδωτικές ιδιωτικοποιήσεις των ημικρατικών οργανισμών. Οι Οικολόγοι δεν στηρίζουν τη δημιουργία ιδιωτικών μονοπωλίων και  ολιγοπωλίων. Δεν υποστηρίζουμε νομοθεσίες που θα αποστερήσουν από τον Κυπριακό λαό δημόσια περιουσία για την οποία πλήρωσε πολύ ακριβά, με τον ιδρώτα του και τους κόπους του, για δεκαετίες.

Είναι σημαντικό, να διασφαλιστούν τα συμφέροντα του Κυπριακού λαού στο σύνολό του αλλά και η βιωσιμότητα των ημικρατικών οργανισμών και η προσφορά καλής ποιότητας υπηρεσιών σε προσιτές τιμές στον Κυπριακό λαό. Έχουμε την άποψη ότι όλα τα πιο πάνω μπορούν να διασφαλιστούν χωρίς κατ’ ανάγκην την ιδιωτικοποίηση των ημικρατικών οργανισμών.

Το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών εκφράζει για ακόμα μια φορά τη δυσαρέσκεια του για το χειρισμό τον οποίο έτυχε από την Κυβέρνηση το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων των ημικρατικών οργανισμών. Υπήρχε όλος ο χρόνος – από την εποχή που η κυβέρνηση Χριστόφια αποδέχτηκε την συμπερίληψη συγκεκριμένων όρων (του περιβόητου πλέον 3.6) στο πρώτο μνημόνιο από το καλοκαίρι του 2012 – για να γίνει ο απαραίτητος κοινωνικός και πολιτικός διάλογος. Και όμως βρεθήκαμε πάλι με κολλημένη την πλάτη στον τοίχο και το μαχαίρι στο λαιμό (ή το πιστόλι στο κρόταφο αν προτιμάτε). Και καλούμαστε να αποφασίσουμε ως κοινωνία και ως Βουλή, μία ανάσα πριν την εκπνοή της τρίτης διορίας και πριν την εκταμίευση της επόμενης δόσης του δανείου. Διαμαρτύρομαι. Διαμαρτύρομαι έντονα για τη συνεχιζόμενη κατάσταση απρονοησίας και επιμύθιας που χαρακτηρίζει την πολιτική της χώρας μας. Λυπάμαι, αλλά φαίνεται δεν αλλάζουν οι κακές συνήθειες (ο νούρος του σσιύλου δεν ισιώνει).

Αντί του έγκαιρου προβληματισμού, αντί της μελέτης και του σχεδιασμού, επιλέγεται ο εκβιασμός, ο ετσιθελισμός και πειθαναγκασμός. Αίσχος!!!

Μία άλλη προσέγγιση:

Στο μνημόνιο είναι ξεκάθαρο ότι θα πρέπει να προηγηθεί ο εκσυγχρονισμός και η εξυγίανση των ημικρατικών οργανισμών πριν την ιδιωτικοποίηση, κάτι που δεν έγινε ακόμα. Ο υπουργός στην παρατήρησή μας ότι το άρθρο 3.6 του μνημονίου που αφορά τις ιδιωτικοποιήσεις έπεται του 3.5 που αφορά τον εκσυγχρονισμό και την εξυγίανση των ημικρατικών οργανισμών, απάντησε ότι το σχετικό νομοσχέδιο ΘΑ κατατεθεί σύντομα. Εμείς λέμε ότι τα δύο νομοσχέδια έπρεπε να ήταν ένα, ως ενιαίος  «νόμος – πλαίσιο», για να είναι οι αποκρατικοποιήσεις μέρος ενός συνολικού προγράμματος, ΕΝΑ από τα εργαλεία και όχι ο αποκλειστικός μονόδρομος. Η κυβέρνηση απέρριψε την εισήγησή μας παρά το γεγονός ότι κατά την άποψή μας, η δική μας προσέγγιση δεν ήταν εκτός μνημονίου.

Δυστυχώς η Κυβέρνηση δεν προχώρησε να εφαρμόσει αυτήν την πρόνοια και προσέτρεξε να εφαρμόσει  τη πρόνοια της ιδιωτικοποίησης. Αυτό μας γεννά πολλά ερωτήματα: Πού είναι η πιστή εφαρμογή του μνημονίου; Μήπως επιχειρείται ένα εκ του προχείρου ξεπούλημα των ημικρατικών οργανισμών; Φαίνεται ότι η κυβέρνηση και η Τρόικα βιάζονται να ξεπουλήσουν τους ημικρατικούς οργανισμούς για να ενισχύσουν τον ανταγωνισμό και την «ελεύθερη αγορά». Αυτό βέβαια δεν είναι κατ’ ανάγκην προς το συμφέρον του απλού πολίτη, του εργαζόμενου, του επιχειρηματία, και ας το έχουμε αυτό υπόψη.

Συνταγματικότητα:

Πολύ σοβαρά ερωτήματα που τέθηκαν και αφορούν την κατοχύρωση της εθνικής ασφάλειας και υγείας, την εξασφάλιση των ευάλωτων ομάδων αλλά και θέματα  αντισυνταγματικότητας του νομοσχεδίου, δεν έχουν απαντηθεί με τρόπο ικανοποιητικό.

Έγινε πολύ συζήτηση για το άρθρο 122 του Συντάγματος το οποίο σαφώς καθορίζει ότι η ΑΗΚ και η CYTA  είναι δημόσιες υπηρεσίες και συνεπώς ανήκουν στο κράτος (μάλιστα στο Σύνταγμα  παρομοιάζονται με το Στρατό και τα Σώματα Ασφαλείας).

Είναι σαφές ότι η μετατροπή της ΑΗΚ και της CYTA (31.12.14) σε μετοχική εταιρεία ιδιωτικού δικαίου απαιτεί νομοθετική ρύθμιση. Επειδή θα είναι μοναδικός μέτοχος το κράτος θα ισχυριστούν βεβαίως ότι δεν χρειάζεται τροποποίηση του άρθρου 122 του Συντάγματος. Στη συνέχεια όμως θα πωλήσουν τις μετοχές σε στρατηγικό επενδυτικό. Σύμφωνα μάλιστα με την μέχρι σήμερα πρακτική κάτι τέτοιο γίνεται με υπουργική απόφαση. Δηλαδή από την πίσω πόρτα και δια σαλαμοποίησης προσπαθούν να παρακάμψουν το Σύνταγμα. Είναι όμως δυνατόν να παίζουμε κρυφτούλι με το Σύνταγμα; Μία διαδικασία η οποία στο σύνολό της απαιτεί τροποποίηση του Συντάγματος – διότι πχ. η ΑΗΚ δεν θα είναι πλέον δημόσια υπηρεσία – μπορεί να αλλάζει χαρακτήρα επειδή η κυβέρνηση και η όποια κοινοβουλευτική πλειοψηφία θα πάει από την πίσω πόρτα; (ΑΤΗΚ = πωλείται ολόκληρη μέχρι το 2016). Εμείς λέμε ότι η κυβέρνηση και η κοινοβουλευτική πλειοψηφία παίζουν επικίνδυνα με την Συνταγματική νομιμότητα. Αντί να υποδείξουν στην Τρόικα το συνταγματικό κώλυμα και να το αξιοποιήσουν προς το όφελος των συμφερόντων του δημοσίου, προτίμησαν να αναζητήσουν παράδρομους και νομοθετικά σκοτεινά μονοπάτια.

Αποκομματικοποίηση:

Διαβάζω από την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου στους στόχους του προγράμματος αποκρατικοποίησης: «Περιορισμός των πολιτικών παρεμβάσεων και ενίσχυση της αξιοκρατίας». Εδώ έχουμε ένα σοβαρό θέμα. Ναι, οι ημικρατικοί οργανισμοί που έχουμε δεν είναι αυτό που θέλουμε. Κάποιοι απ’ αυτούς αποτελούν ένα μονοπώλιο που καταπιέζει την αγορά και τους καταναλωτές. Κάποιοι άλλοι αποτελούν γάγγραινα για τα δημόσια οικονομικά. Κάποιοι άλλοι έχασαν πλέον το λόγο της ύπαρξής τους.  Όλοι πάντως χαρακτηρίζονται από κακοδιοίκηση , υπερβολικό κόστος λειτουργίας και παροχή αμφίβολης ποιότητας υπηρεσιών.

Στη βάση αυτών των συμπτωμάτων βρίσκεται η ίδια ασθένεια: Η αναξιοκρατία η οποία πηγάζει από τις κομματικές παρεμβάσεις και την κουμπαροκρατία. Πολλοί νομίζουν ότι με την ιδιωτικοποίηση όλα αυτά τα κακά θα διορθωθούν. Το ίδιο το πρόγραμμα δεν ισχυρίζεται κάτι τέτοιο αφού μιλά για «περιορισμό» και όχι «τερματισμό» των πολιτικών παρεμβάσεων. Αυτός που έγραψε το πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων φαίνεται να γνωρίζει πολύ καλά την κυπριακή πραγματικότητα. Ξέρει για παράδειγμα ότι υπάρχουν άρρηκτοι βρώμικοι δεσμοί μεταξύ της επιχειρηματικότητας και του πολιτικού κατεστημένου. Στην Κύπρο ζούμε. Ολόκληρες ιδιωτικές εταιρείες ανήκουν σε κόμματα. Κομματάρχες διορίζουν προσωπικό όχι μόνο σε ημικρατικούς οργανισμούς αλλά και σε επιχειρήσεις φίλων τους επιχειρηματιών με το ανάλογο αντάλλαγμα βεβαίως. Υπάρχει μία ανομολόγητη σχέση αλληλοεπιδράσεων  μεταξύ των μεγάλων συμφερόντων και του μεγάλου πολιτικού κατεστημένου. Ποιος διαφωνεί;

Ξεπούλημα:

Η μεγάλη και βάσιμη μας ανησυχία είναι ότι με τις διαδικασίες που εγκαινιάζει σήμερα η κυβέρνηση και η κοινοβουλευτική πλειοψηφία, θα οδηγηθούμε σε ξεπούλημα των ημικρατικών οργανισμών. Η μέθοδος αποκρατικοποίησης που ακολουθείται με την παράλληλη προώθηση της διαδικασίας για τρεις μεγάλες επιχειρήσεις σε εποχή ύφεσης της οικονομίας, δημιουργεί βάσιμες αμφιβολίες για το κατά πόσο θα επιτευχθεί η συγκομιδή των 1,4 δισεκατομμυρίων μέχρι το 2018. Σημειώνεται ότι για την CYTA σύμφωνα με το πρόγραμμα η ιδιωτικοποίηση ολοκληρώνεται στις 3.12.2015 –(εντός μνημονίου και ύφεσης). Για την ΑΗΚ αυτό το όριο αγγίζει το Σεπτέμβριο 2017. Είναι προφανές ότι με μόνο την CYTA να ιδιωτικοποιείται μέχρι το 2016 δεν πρόκειται να εισπραχθεί το ποσό του 1 δις. Είναι για αυτό ακριβώς το λόγο που στο πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων (που δεν είναι μέρος του μνημονίου αλλά ο υπουργός είπε ότι συμφωνήθηκε με την Τρόικα) έχουν προστεθεί και προς πώληση περιουσία της Κυπριακής Δημοκρατίας (καζίνο, κρατικό λαχείο, παιχνιδομηχανές). Αυτή η έκτακτη προσθήκη δεν ξέρω αν θα γίνει αποδεκτή από την Τρόικα (διότι είναι μάλλον έκτακτο έσοδο και όχι αποκρατικοποίηση όπως προνοεί το 3.6), ξέρω όμως σίγουρα ότι πρόκειται για μία σαφή ομολογία ότι οι δύο οργανισμοί θα ξεπουληθούν σε τιμή ευκαιρίας.

Τι προτείνουμε:

•    Ο διορισμός Εφόρου και εμπειρογνωμόνων να γίνεται με απόσπαση κυβερνητικών λειτουργών ώστε να μειωθεί το κόστος αυτής της διαδικασίας. Η ίδια η Κυβέρνηση υπολογίζει ότι μόνο οι αμοιβές αυτών των αξιωματούχων θα φτάσουν το ένα εκατομμύριο ευρώ το χρόνο (επιπλέον θα πληρωθούν αμοιβές για ανεξάρτητους συμβούλους).

•      Κατοχύρωση των ευάλωτων ομάδων για τους οποίους υπάρχει μέχρι σήμερα ειδική τιμολογιακή πολιτική και ειδικές τεχνικές διευθετήσεις, για να μην συμβεί ότι συνέβηκε στην Ελλάδα όπου με την ιδιωτικοποίηση του ΟΤΕ καταργήθηκαν όλες οι κοινωνικές παροχές.

• Θέματα ασφάλειας και υγείας να καλύπτονται με την υποχρέωση κατάθεσης ανεξάρτητων εκθέσεων στη Βουλή των Αντιπροσώπων από τα αρμόδια Υπουργεία.

•      Να εξασφαλίζονται τα δικαιώματα των εργαζομένων με μια ειδική ρήτρα που οι ίδιοι οι εργαζόμενοι εισηγήθηκαν.

•  Η διαδικασία της αποκρατικοποίησης να ξεκινά με απόφαση της Βουλής των Αντιπροσώπων.

Επίλογος:

Αφού η Κυβέρνηση δεν ικανοποίησε τα αιτήματά των Οικολόγων που στόχο είχαν την εξασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος, οι Οικολόγοι δεν  θα υποστηρίξουν το νομοσχέδιο για τις αποκρατικοποιήσεις. Η εκτίμηση των Οικολόγων, είναι ότι η Κυβέρνηση μπαίνει σε μία διαδικασία εξασθένησης και υποτίμησης των ημικρατικών οργανισμών ώστε στο τέλος αυτής της πορείας να είναι εύκολη λεία για το ιδιωτικό κεφάλαιο. Γίνεται μία προσπάθεια από μέρους της Κυβέρνησης για εξευμενισμό των υπαλλήλων, προσφέροντάς τους πλουσιοπάροχες αποζημιώσεις τις οποίες θα κληθεί να πληρώσει ο Κύπριος φορολογούμενος. Η ίδια η Κυβέρνηση στέλνει το μήνυμα ο «σώσον εαυτόν  σωθείτο», πράγμα εξαιρετικά κακό αυτούς τους χαλεπούς καιρούς, που χρειάζεται συλλογικότητα και ευθύνη.

Η ανάγκη προσαγωγής των υπαιτίων της οικονομικής κρίσης ενώπιον της δικαιοσύνης

Ομιλία του βουλευτή του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών κ. Γιώργου Περδίκη στο Δ’ Κεφάλαιο της Ολομέλειας

(Θέμα εγγραφέν με εισήγηση του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ).

(Αρ. Φακ. 23.05.046.002-2013).

13 Φεβρουαρίου 2014

Στις αρχαίες τραγωδίες, το δράμα, αφού ωριμάζει και κορυφώνεται, φθάνει στην τιμωρία και στην κάθαρση.  Η έννοια της κάθαρσης, είναι πιο διευρυμένη του όρου «τιμωρία» διότι περιλαμβάνει το στοιχείο της εξιλέωσης, δηλαδή της ανάληψης του βάρους της ευθύνης αλλά και της επαναφοράς της τάξης και της νομιμότητας. Μόνο έτσι μπορούν να επουλωθούν οι πληγές και η ζωή να προχωρήσει.

Στις κρίσιμες αυτές ώρες πρέπει να μείνουμε πιστοί και να ακολουθήσουμε ως κοινωνία και πολιτεία, αυτή την παγκόσμια αξία με τις αρχαιοελληνικές καταβολές. Πρέπει να εξαντληθεί όλη η αυστηρότητα νόμων και κοινής συνείδησης, στο πολύ σοβαρό έργο της ανάδειξης των ευθυνών και στην τιμωρία. Όχι από κακία ούτε από ρεβανσισμό (εκδικητικότητα) αλλά από μία έμφυτη αλλά και ενσυνείδητη διαπίστωση ότι καμία λύση στα οικονομικά προβλήματα, μπορεί να βρεθεί χωρίς να λειτουργήσει ταυτόχρονα η διαδικασία ανάληψης ευθύνης και τιμωρίας.

Πως είναι για παράδειγμα δυνατόν να ισχυρίζονται κάποιοι ότι προέχει  αυτές τις ώρες – τάχα – η σωτηρία της οικονομίας και μετά… βλέπουμε; Θεωρώ αυτή την προσέγγιση άκρως επικίνδυνη. Να σας πω ότι εμείς ως Οικολόγοι ζητούσαμε από το πρώτο μνημονιακό πακέτο (όταν επί Κίκη Καζαμία, η Βουλή – πλην Οικολόγων – περιόρισε τα επιδόματα πολυτέκνων, μονογονιών και το επίδομα τέκνου κ.ο.κ.), την έναρξη της διαδικασίας έρευνας και ανάδειξης ευθυνών (Δεκέμβριος 2011). Τότε ο περιβόητος ELA ήταν μόλις 2 ή 3 δις, τα golden old boys των τραπεζών δεν είχαν ακόμη εφαρμόσει τον ελιγμό «στρίβειν διά των εκατομμυρίων ευρώ μπόνους»  και η Βουλή δεν είχε ακόμα εγκρίνει την «κρατικοποίηση» της Λαϊκής και τα πρώτα 1,8 δις κρατικής εγγύησης.

Τότε μας είπαν, "προέχει η σωτηρία της οικονομίας, θα αναζητήσουμε τις ευθύνες μετά". Ως Οικολόγοι επανήλθαμε με γραπτά και δημόσια διαβήματα. Κορυφαία περίπτωση ήταν η επιστολή μου στον Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων κ. Γιαννάκη Ομήρου και τους αρχηγούς των κομμάτων το Σεπτέμβριου 2012 για σύσταση ειδικής ερευνητικής επιτροπής από τη Βουλή των Αντιπροσώπων με την εργοδότηση και αριθμού εμπειρογνωμόνων. Το Νοέμβριο 2012 ζητούσαμε από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών έλεγχο στη Λαϊκή Τράπεζα. Παράλληλα εισηγηθήκαμε τη ψήφιση νομοθεσίας που να θεσμοθετεί την «εγκληματική αμέλεια για θέματα εθνικής οικονομίας» με επίσημα διαβήματα στον Υπουργό Οικονομικών και στη Νομική Υπηρεσία. Πάντα ακούγαμε το ίδιο παραμύθι: «Πρώτα η σωτηρία της οικονομίας». Ακόμα ένα περιστατικό μέσα στην πορεία ατιμωρησίας ήταν η άρνηση της Βουλής των Αντιπροσώπων να ζητήσει την παύση του Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας ο οποίος συμπεριφέρεται ως εκπρόσωπος κατοχικής δύναμης στη χώρα μας.

Από αυτό το μικρό (και όχι ολοκληρωμένο ιστορικό) των αγωνιωδών προσπαθειών των Οικολόγων για έγκαιρη τιμωρία και ανάδειξη ευθυνών, και η αντίδραση του πολιτικού κομματικού κατεστημένου της χώρας, φωτίζουν ήδη μία πτυχή των ευθυνών για την καταστροφή: δηλαδή τις πολιτικές ευθύνες.

Υπάρχουν βεβαίως βαριές ευθύνες στα στελέχη των τραπεζών για την υπόθεση των ελληνικών ομολόγων, αλλά και για τις καθαρού χαρακτήρα αισχροκέρδειας  «επενδύσεις» κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα αλλά και αλλού. Τα golden (elder) boys καταλήστεψαν τους Κύπριους καταθέτες μέσω επισφαλών  επενδύσεων και με ενέργειες που έχουν κατά την άποψη μου, μια εγκληματική μυρωδιά. Πού ήταν όμως τα Διοικητικά Συμβούλια των τραπεζών; Γνώριζαν και σιωπούσαν; Μήπως υπήρξε διαπλοκή; Το ίδιο ισχύει για τις εποπτικές αρχές, τους διοικητές και τα ανώτατα στελέχη της Κεντρικής Τράπεζας αλλά και του Υπουργείου Οικονομικών. Είναι δυνατόν όλοι αυτοί να μην γνώριζαν;

Εμείς ως Οικολόγοι θεωρούμε επίσης ότι τεράστιες ευθύνες βαραίνουν την προηγούμενη κυβέρνηση, κατά τη διάρκεια της θητείας της οποίας εξελίχθηκε το έγκλημα. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, οι υπουργοί του, οι τεχνοκράτες όλοι / όλες έχουν ευθύνη. Ευθύνη φέρει και η Βουλή των Αντιπροσώπων που απέτυχε στον εποπτικό της ρόλο (όπως αποδείξαμε με την πιο πάνω σύντομη αναφορά μας). Ευθύνες φέρουν και τα μέσα ενημέρωσης και ο επιστημονικός κόσμος, όλη εκείνη η σειρά των επαϊόντων που εμφανίστηκαν ξαφνικά μετά την καταιγίδα των αποφάσεων του Eurogroup όπως τους καράολους στρατιά ολόκληρη από επαΐοντες και ειδικούς  για την οικονομία που έρπονται και γλείφοντας, στήριξαν τις επιλογές του μνημονίου, όλες αυτές τις μέρες από τα τηλεοπτικά παράθυρα. 

Θέλω να τελειώσω λέγοντας ότι ευθύνες φέρει και η παρούσα κυβέρνηση. Διαχειρίστηκε μία ενεργοποιημένη βόμβα και δεν κατάφερε να την απενεργοποιήσει. Αντίθετα έσκασε στα χέρια της, λόγω άστοχων και ανερμάτιστων χειρισμών και ανατίναξε την κυπριακή οικονομία και ότι έμεινε από την καταρρακωμένη αξιοπρέπεια των Κυπρίων. 

Χιλιάδες Κύπριοι πολίτες πληρώνουν σήμερα βαρύ τίμημα για τα λάθη, τις παραλείψεις, τα εγκλήματα μία μικρής ομάδας ανθρώπων. Πολλοί απ’ αυτήν την ομάδα «αξιότιμων κυρίων» όχι μόνο κυκλοφορούν ανάμεσά μας αλλά κατέχουν και αξιώματα, απολαμβάνουν τα άνομα κέρδη τους και χαίρουν και εκτίμησης. Είδατε τι συνέβηκε με την επιχείρηση εσπευσμένης απομάκρυνσης των καταθέσεων όσων γνώριζαν πριν και μετά τις αποφάσεις του Eurogroup. Λίστες κυκλοφορούν στα κρυφά άλλες δημοσιεύονται, γίνονται διαψεύσεις, μια νοσηρή μυρωδιά συλλογικής ευθύνης πλανάται στην ατμόσφαιρα. 

Κατά την άποψη μου δεν υπάρχει πιο σίγουρος δρόμος για να δικαιολογήσει μια κοινωνία την ατιμωρησία από το να πέσει στην παγίδα της ισοπέδωσης και της γενικής απαξίωσης. Αν δεχτώ χάριν συζήτησης την αφοριστική θέση ότι «όλοι φταίνε»  ή ότι «όλοι είναι οι ίδιοι»  ερωτώ ποιός θα κάνει τη κάθαρση, ποιός θα ψηφίσει νέους νόμους, ποιός θα αναλάβει να ελέγχει τη διαδικασία της τιμωρίας; Αφού δεν υπάρχει ελπίδα  ποιό το νόημα να τιμωρηθούν οι φταίχτες αφού δεν υπάρχει τίμιος ή καλύτερος (έστω και ολίγον καλύτερος) να αναλάβει την ευθύνη; Σκεφτείτε κι αυτό: «αν φταίνε όλοι και αφού είναι αδύνατο να τιμωρηθούν όλοι, ας πάμε πάρα κάτω, δεν πειράζει»! Καλώ λοιπόν τους πολίτες  να μην παρασύρονται από τέτοιες ύποπτες εκστρατείες απόδοσης συλλογικής ευθύνης. Δεν είναι όλα τα δάκτυλα τα ίδια, ούτε όλα τα χέρια λερωμένα. 

Εμείς στηρίξαμε  το έργο της ερευνητικής επιτροπής όταν οι άλλοι με τα έργα τους ή τις παραλείψεις τους την υπόσκαψαν από την αρχή μέχρι το τέλος. Αλλά και η ίδια η ερευνητική επιτροπή αυτοαναιρέθηκε με τις λάθος ενέργειες και πρακτικές της. Το πόρισμα της ερευνητικής επιτροπής κρίθηκε ανεπαρκές και πήρε το δρόμο για το χρονοντούλαπο της νομικής υπηρεσίας. Ένα όμως σημείο αξίζει για εμάς τους Οικολόγους, συναισθηματικής αξίας: Το πόρισμα έχει καταλογίσει ευθύνες σε όλα τα κόμματα πλην των Οικολόγων. Να δίνονται αμέσως στοιχεία για έναρξη ανακρίσεων. Για όσες υποθέσεις αφορούν αξιωματούχους του κράτους ή των τραπεζών να υπάρξει εξέταση κατά προτεραιότητα (π.χ. υπόθεση Λούτσιου). Όλα τα στοιχεία να δοθούν στη Βουλή και στην δημοσιότητα. Να σταματήσει το κρυφτούλι με τις λίστες. Να τεθούν σε διαθεσιμότητα οι ύποπτοι ή να μπουν στο stop list για να μην διαφύγουν της δικαιοσύνης. Να ξεκινήσει η διαδικασία παύσης του Διοικητή. Να θεσπιστεί νομοθεσία που να καθιστά ποινικό γενεσιουργό αδίκημα τις πράξεις ή παραλείψεις που οδήγησαν στην καταστροφή με βαριές ποινές ανάλογες των εγκλημάτων της διεθνούς τρομοκρατίας και του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος που περιλαμβάνουν ΟΧΙ μόνο φυλάκιση αλλά και δήμευση κινητής και ακίνητης περιουσίας. 

Μπορούν και πρέπει να γίνουν πολλά. Ξέρω ότι οι πολίτες δεν πιστεύουν πολύ σ’ αυτό. Δεν πιστεύουν ότι το έγκλημα θα ακολουθήσει η τιμωρία. Είναι όμως και δική τους ευθύνη να απαιτήσουν επιτακτικά και να μην αφήσουν κανένα περιθώριο πισωδρόμισης. Να ενισχύσουν την πολιτική απαίτηση για κάθαρση. Να δυναμώσουν τις πολιτικές δυνάμεις που αγωνίζονται για δικαιοσύνη και απέδειξαν έμπρακτα και όχι στα λόγια την συνέπεια τους. Στο αλφαβητάρι της σωτηρίας της Κύπρου, το Α είναι η τιμωρία και η δικαιοσύνη. Όσοι έφταιξαν, να πληρώσουν.