Παρουσίαση Κοινοβουλευτικού Έργου

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ

Καλείστε στην παρουσίαση του Κοινοβουλευτικού Έργου του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών

Για την Κοινοβουλευτική Περίοδο 2011-2012

Τρίτη 23 Οκτωβρίου 2012

Ώρα 19.30

Στο αμφιθέατρο Α' του καινούργιου κτιρίου του

Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου

Θα ακολουθήσει δεξίωση με οικολογικά εδέσματα

Παρακαλώ επιβεβαιώστε τη συμμετοχή σας στο 22518787

Ομιλία στην Ολομέλεια, «Η πολιτική του κράτους για τους αποδήμους και τρόποι διατήρησης και ενίσχυσης της επαφής των νεότερων γενεών με την Κύπρο», 4 Οκτωβρίου 2012

Οι απόδημοι μας επιτελούν ένα υπέροχο έργο και αγωνίζονται για την εξεύρεση μιας δίκαιης, βιώσιμης και λειτουργικής λύσης στο Κυπριακό. Παρά το γεγονός ότι ζούνε για δεκαετίες στο εξωτερικό οι απόδημοι, σε ένα ξένο και πολλές φορές εχθρικό περιβάλλον έχω την εντύπωση ότι αισθάνονται πιο έντονα για το κυπριακό και την τουρκική κατοχή από ότι εμείς εδώ οι ιθαγενείς που αντικρίζουμε κάθε μέρα την κατοχική σημαία να μολύνει τον Πενταδάκτυλο.

Όμως δυστυχώς ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τους αποδήμους μας διαχρονικά πάσχει. Πέρα από την τυπική ετήσια συνάντηση της Παγκύπριας Ομοσπονδίας Οργανώσεων Αποδήμων, μου δίνεται η εντύπωση ότι δεν υπάρχει οποιαδήποτε άλλη στοχευμένη πολιτική στρατηγική που να υποβοηθά στην από κοινού προώθηση των καλώς νοούμενων συμφερόντων του τόπου. Είτε μιλούμε για το Κυπριακό, είτε για προώθηση περαιτέρω εμπορικών σχέσεων, είτε για απλά πολιτιστικά προγράμματα, δεν υπάρχει συντονισμός ή όραμα που να φέρνει όλες αυτές τις σκόρπιες δραστηριότητες κάτω από ένα κοινό πλαίσιο δράσης. Το αποτέλεσμα; Αμέτρητες χαμένες ευκαιρίες και περαιτέρω απομάκρυνση των αποδήμων μας (ειδικά των νέων) από την πατρίδα Κύπρο και το λαό της.

Αναγνωρίζουμε την ύπαρξη δύσκολων προβλημάτων και μεγάλων εμποδίων. Οι επιπτώσεις της κρίσης που μαστίζει την Ευρωζώνη, έχουν υποσκάψει καίρια την αξία της οικονομίας ως εργαλείου άσκησης εξωτερικής πολιτικής και ως ασπίδα στις επεκτατικές επιδιώξεις της Τουρκίας ενώ αναβαθμίζεται η στρατηγική σημασία της Τουρκίας.

Ας ξεκινήσουμε με απλές ενέργειες, όπως την πρωτοβουλία του αείμνηστου Σταύρου Επαμεινώνδα, που μεθοδικά ξεκίνησε τη συλλογή και συγκέντρωση στοιχείων από το εξωτερικό για τη δημιουργία Τράπεζας Δεδομένων σχετικά με την ιστορία των αποδήμων Κυπρίων. Η απάντηση του Υπ. Εξωτερικών σε κοινοβουλευτική ερώτησή μου γιατί δεν συνεχίζεται η προσπάθεια αυτή, ήταν ότι «απαιτεί χρόνο και έρευνα που συνεπάγονται επιπρόσθετο κόστος και έξοδα για το Υπουργείο Εξωτερικών» και ότι «με δεδομένη τη δύσκολη δημοσιονομική κατάσταση της Κυπριακής οικονομίας και τη δέσμευση και προσήλωση του Υπουργείου Εξωτερικών στο στόχο της δημοσιονομικής εξυγίανσης και μείωσης των κρατικών δαπανών, η προώθηση του όλου εγχειρήματος καθίσταται στην παρούσα φάση ακόμα πιο δύσκολη». Καλά, δεν μπορούμε να συνεχίσουμε την προσπάθεια χωρίς την δημιουργία τεράστιου κόστους; Γιατί είναι δύσκολο να αναλάβουν σε πρώτο στάδιο οι 55 τόσες διπλωματικές αποστολές μας ανά το παγκόσμιο να διαφυλάξουν ένα κομμάτι της ιστορίας μας δηλαδή την ιστορία των αποδήμων Κυπρίων μέχρι να έρθουν λιγότερο χαλεποί καιροί;

Όταν μετέφερα την επιθυμία των αποδήμων μας στο Σύδνεϋ να αναλάβουν το κόστος για την επαναφορά του περιβάλλοντος στην περιοχή πέριξ της Ναυτικής Βάσης μας στο Μαρί, μετά την φονική έκρηξη του περασμένου Ιουλίου και ειδικότερα των αναδάσωση του λόφου μεταξύ της ναυτικής βάσης και του ηλεκτροπαραγωγικού σταθμού της ΑΗΚ, η απάντηση που πήρα από το αρμόδιο υπουργείο είναι ότι έχει αναλάβει η ΑΗΚ και το Υπουργείο γεωργία το συγκεκριμένο έργο! Έρχονται οι απόδημοι μας και προθυμοποιούνται να ανακουφίσουν το τεράστιο οικονομικό βάρος που έχει υποστεί αυτός ο λαός (αφού το οποιοδήποτε ποσό θα χρειαστεί η ΑΗΚ για την υλοποίηση του συγκεκριμένου έργου θα βγει από τις τσέπες του καταναλωτή) και η αντίδραση αυτής της κυβέρνησης ήταν ουσιαστικά αρνητική.

Εμείς θεωρούμε ότι ανοίγονται προοπτικές και ευκαιρίες και στον ενεργειακό τομέα, με δυνατότητες συνεργασίας με φιλικές χώρες και την Ευρώπη αλλά και κυρίως για μια ενεργειακή εκ βάθρων αναγέννηση της Κύπρου όχι μόνο ως ενεργειακός κόμβος αλλά και ως πρωτοπόρος χώρα στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (και ιδιαίτερα στην ηλιακή ενέργεια). Ακόμα και η οικονομική κρίση μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία αν αξιοποιηθεί για να στραφεί η κυπριακή οικονομία σε παραγωγικούς τομείς, να εγκαταλείψει τον έντονο παρασιτισμό που την χαρακτηρίζει και τη μονοδιάστατη έμφαση στο τρίπτυχο «τουρισμός – χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες – αγορά ακινήτων» και αξιοποιήσει τους πραγματικούς της πόρους – δηλαδή το ανθρώπινο δυναμικό της προς μία αειφόρο και πράσινη οικονομία.

Σ’ αυτό τον τομέα πρέπει να στραφούμε προς τους απόδημους, τους απανταχού Έλληνες Κύπριους και ιδιαίτερα του νέους Κύπριους αποδήμους, και να ζητήσουμε τη συμμετοχή και τη συνεργασία τους σε στοχευμένες προσπάθειες για αντιμετώπιση της εξαιρετικά κρίσιμης κατάστασης που διανύουμε και για προώθηση επίλυσης του εθνικού μας ζητήματος. Οι απόδημοι έχουν τους πόρους και το φρόνημα. Έχουν ανάμεσα τους ανθρώπους που έχουν γνώσεις και εμπειρίες. Πρέπει να καλέσουμε σε γενική επιστράτευση για τη σωτηρία της Κύπρου, για τη βιώσιμη ανάπτυξη και ευημερία της Κύπρου μας.

Ομιλία στην Ολομέλεια, "Οι αγοραπωλησίες περιουσιών Ελληνοκυπρίων στα κατεχόμενα και τρόποι αντιμετώπισης της κατάστασης", 27 Σεπτεμβρίου 2012

Άποψη μας είναι ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αναγνώρισε την Επιτροπή Ακίνητης Περιουσίας I.P.C (Immovable Property Commission) στα κατεχόμενα, με στόχο να δοθεί η ευκαιρία στην Τουρκία να εξαγοράσει τις Ελληνοκυπριακές περιουσίες στα κατεχόμενα, «λύνοντας» έτσι ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα του Κυπριακού και ξεπλένοντας ένα ακόμη Τουρκικό έγκλημα σε βάρος των Κυπρίων. Η προσπάθεια της Τουρκίας ενισχύεται με την επικρατούσα οικονομική κρίση και τις σοβαρότατες επιδράσεις της στους πολίτες αυτής της ημικατεχόμενης χώρας, με αποτέλεσμα άνθρωποι που βρίσκονται σε απόγνωση να εξαναγκάζονται να πωλούν την περιουσία του στην Τουρκία, λαμβάνοντας ως αποζημίωση το 8-10% της πραγματικής αξίας.

Πιστεύουμε ότι πρέπει να αναληφθεί η ευθύνη από μέρους της κυβέρνησης για να αποφευχθεί πάση θυσία η αποξένωση ελληνοκυπριακής ακίνητης ιδιοκτησίας στα κατεχόμενα. Ανησυχούμε πραγματικά για την αύξηση των περιπτώσεων Ελληνοκύπριων που απευθύνονται στην παράνομη επιτροπή αποζημιώσεων στα κατεχόμενα. Εμείς θεωρούμε παράνομη την Επιτροπή Αποζημιώσεων όχι γιατί θέλουμε να προκαλέσουμε την δικαιοδοσία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αλλά γιατί πέραν τούτου θεωρούμε ότι με τη λειτουργία αυτής της επιτροπής παραβιάζονται οι αρχές της φυσικής δικαιοσύνης. Θα καταθέσουμε στη συνέχεια στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η απόφαση του ΕΔΑΔ παραβιάζεται στην πράξη από τους ίδιους τους Τούρκους. Επίσης είναι με ιδιαίτερη δυσαρέσκεια που παρακολουθούμε την επιχείρηση διαφήμισης της Επιτροπής Αποζημιώσεων των κατεχομένων και την προσπάθεια κάποιων επωνύμων να «σπρώξουν» τους πρόσφυγες και ιδιοκτήτες γης στα κατεχόμενα να ξεπουλήσουν τη γη τους.

Έχουμε την άποψη ότι η κυβέρνηση πρέπει να αναλάβει επιτέλους ενεργητικό ρόλο σε μια προσπάθεια αναστολής των αρνητικών εξελίξεων από την έξαρση των προσφυγών στην παράνομη Επιτροπή Αποζημιώσεων. Δυστυχώς όμως η πολιτεία αντιμετωπίζει με αδράνεια το ξεπούλημα των Ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα παρά τις ασύλληπτες σε μέγεθος και σημασία συνέπειες που θα έχει κάτι τέτοιο στην εξέλιξη της λύσης του Κυπριακού.

Η κυβέρνηση οφείλει να αναλάβει πρωτοβουλία για υπεύθυνη, εντατική και τεκμηριωμένη ενημέρωση των πολιτών για τις αληθινές διαστάσεις του θέματος και τους πραγματικούς κινδύνους όχι μόνο για τα προσωπικά τους δικαιώματα αλλά και για την υπόθεση του κυπριακού. Η αδιαφορία και η αδράνεια των κυβερνώντων οδηγεί στην πλήρη αποξένωση των Ελληνοκυπριακών περιουσιών και την επίλυση του περιουσιακού και προσφυγικού προβλήματος από την «πίσω πόρτα».

Επί της ουσίας λοιπόν, το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών προτείνει τη λήψη των εξής μέτρων για ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος:

1. Πρέπει να ληφθούν μέτρα για οικονομική ανακούφιση των προσφύγων, ώστε να απαλειφθεί και το πρόσχημα της οικονομικής ανάγκης που προβάλλεται ως δικαιολογία. Θα πρέπει τώρα που συζητούνται μέτρα για το μνημόνιο και μέτρα λιτότητας οι πρόσφυγες να αντιμετωπιστούν με ιδιαιτερότητα, λαμβάνοντας υπόψη την πολιτική της ισότιμης κατανομής των βαρών της εισβολής και κατοχής.

2. Παγοποίηση για μια πενταετία των δόσεων έναντι δανείων των αποδεδειγμένα δυσπραγούντων προσφύγων, τα οποία έχουν συνάψει από Τραπεζικά Ιδρύματα και από τον Κεντρικό Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών. Πως θα γίνει αυτό; Με τον τερματισμό παροχής οποιασδήποτε κρατικής βοήθειας από την Κυπριακή Δημοκρατία σε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, εφόσον διατηρεί ΜΕΜΟ σε περιουσία πρόσφυγα ο οποίος αποδεδειγμένα δεν έχει άλλη επιλογή αποπληρωμής. Να απαγορευθεί ο εκβιασμός με τοποθέτηση ΜΕΜΟ σε κτηματική περιουσία εγγυητών, με αποτέλεσμα, εκτός από τις περιουσίες που τίθενται σε κίνδυνο στα κατεχόμενα, να κατακρατούνται περιουσίες και στις ελεύθερες περιοχές.

3. Το Υπουργείο Παιδείας να εφαρμόσει το σύστημα δανειοδότησης σπουδών όπου οι φοιτητές θα δανειοδοτούνται και η αποπληρωμή του δανείου θα ξεκινά μετά την αποπεράτωση των σπουδών και με την έναρξη εργοδότησης, με 20χρονη περίοδο αποπληρωμής.

4. Επανέναρξη των επαγγελματικών δανείων από τον Φορέα και των στεγαστικών δανείων με βάση τις οικονομικές δυνατότητες του κράτους ή αντίστοιχη παραχώρηση γης. Γενικά μέτρα του κράτους για επίλυση των προβλημάτων των προσφύγων όπως: (α) Διασφάλιση επαγγελματικής στέγης προσφύγων, (β) αυστηρός έλεγχος, έρευνα και επανακατανομή των Τουρκοκυπριακών περιουσιών κ.α

5. Το Κράτος να δημιουργήσει Επιτροπή Αποζημίωσης χρήσης περιουσιών. Τα έσοδα από την οποιαδήποτε ενοικίαση, πώληση ή παραχώρηση δασικής ή κρατικής γης, να κατατίθενται σε ειδικό Ταμείο Ανακούφισης Δυσπραγούντων Προσφύγων το οποίο να διαχειρίζεται αυτή η Επιτροπή. Μέρος των κρατικών εσόδων από την πώληση του προσφυγικού γραμματοσήμου να χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση του Φορέα ή την ίδρυση Ταμείου Ανακούφισης Δυσπραγούντων Προσφύγων. Να εφαρμοστεί ο θεσμός του αγοραίου ενοικίου στις περιπτώσεις παραχώρησης χαλίτικης, δασικής ή τουρκοκυπριακής περιουσίας, και τα έσοδα να κατατίθενται στο Ταμείο. Να επιχορηγείται το ενοίκιο που απαιτείται στις περιπτώσεις προσφύγων και ατόμων που απώλεσαν ακίνητη ιδιοκτησία στα κατεχόμενα.

6. Νομική ρύθμιση της μεταφοράς αναπτυξιακών δικαιωμάτων από τις Κατεχόμενες στις Ελεύθερες περιοχές. Έχει ήδη κατατεθεί πολύ συγκεκριμένη πρόταση από 17 Βουλευτές σε αυτό το σώμα. Το μέτρο αυτό κάλλιστα μπορεί να το εκμεταλλευτεί το ίδιο το Κράτος, ενισχύοντας το Κεντρικό Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών ή δημιουργώντας Ταμείο για δυσπραγούντες πρόσφυγες, όπως έχω ήδη αναφέρει πιο πάνω.

7. Παγοποίηση ή Αναστολή μέχρι τον Δεκέμβριο 2017 όλων των Δικαστικών μέτρων του Κεντρικού Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών εναντίον Προσφύγων, με εντολή του Γενικού Εισαγγελέα, για σκοπούς δημοσίου συμφέροντος για όλες τις περιπτώσεις που αποδεικνύεται καταφανώς ότι είναι αδύνατο να γίνει κατορθωτό να καταβάλουν τις οφειλές τους.

8. Απαγόρευση πώλησης ακίνητης περιουσίας στα κατεχόμενα χωρίς την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου. Η σχετική έγκριση να δίνεται υπό αυστηρές προϋποθέσεις και κριτήρια. Η άποψη ότι μια τέτοια πρόνοια είναι αντισυνταγματική συγκρούεται με όλες τις μέχρι σήμερα αλλαγές του συντάγματος με βάση το δίκαιο της ανάγκης, καθώς αυτό γίνεται κάτω από εξέχουσες και θεμελιακής σημασίας συνθήκες για την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Το θέμα άπτεται του δημοσίου συμφέροντος σε συνθήκες ημικατοχής για αυτό πρέπει να αντιμετωπισθεί σε αυτή τη βάση. Πρέπει το ατομικό δικαίωμα στην πώληση και ανταλλαγή κατεχόμενης περιουσίας να ανασταλεί μέχρι να λυθεί το Κυπριακό. Όχι μόνο οι προσφυγές στην παράνομη Επιτροπή αλλά κάθε συναλλαγή με την κατοχή πρέπει να απαγορευθούν με νομοθετική ρύθμιση.

9. Θα ήθελα να υπενθυμίσω την πρόταση του πρώην Ευρωβουλευτή Γιαννάκης Μάτσης για ανάληψη της ευθύνης από την Κυπριακή Κυβέρνηση για τις Ελληνοκυπριακές περιουσίες στα κατεχόμενα. Συγκεκριμένα, ο κ. Μάτση είχε προτείνει όπως καταβάλλεται από την Κυπριακή Κυβέρνηση εγγύηση για μέρος της αξίας της ακίνητης περιουσίας σε όσους ιδιοκτήτες θα ήθελαν να αξιοποιήσουν τα ιδιοκτησιακά τους δικαιώματα στις κατεχόμενες περιοχές. Θεωρώ ότι αυτό το μέτρο αποτελεί μέρος μίας αποτελεσματικής δέσμης για αντιμετώπιση των συνεπειών της λειτουργίας της παράνομης Επιτροπής Αποζημιώσεων.

10. Όμως πρέπει να υπογραμμίσω τα εξής: Γενικά κάθε ανακουφιστικό μέτρο από όσα ανάφερα πιο πάνω και πιθανώς και άλλα που έχουν κατατεθεί σε αυτή την συζήτηση πρέπει να εξαιρεί οποιονδήποτε έχει προσφύγει στην Επιτροπή και έχει πωλήσει την ακίνητη περιουσία του στα κατεχόμενα χωρίς την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου. Επίσης πρέπει να υπάρχουν σαφείς πρόνοιες για ποινικές και αστικές ευθύνες για όποιον εκ των υστέρων αφού επωφεληθεί από ένα ή κάποια από τα πιο πάνω, αποφασίσει να προσφύγει στην Επιτροπή Αποζημιώσεων. Επίσης, πρέπει επιτέλους να αντιμετωπιστεί η δέσμη των μέτρων προς στήριξη των προσφύγων και των εν γενεί ιδιοκτητών γης, με βάση και την αξία της κατεχόμενης γης και στη βάση εισοδηματικών κριτηρίων.

Τα μέτρα που έχω αναφέρει είναι αναγκαία και πρέπει άμεσα να ξεκινήσουν διεργασίες για την ετοιμασία των νομοθετικών τροποποιήσεων που εξυπακούονται. Είναι όμως αδήριτη ανάγκη να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός στενής παρακολούθησης των διαδικασιών που βρίσκονται ενώπιον της Επιτροπής Αποζημιώσεων, που να λειτουργεί και σαν συντονιστικό όργανο μεταξύ των διαφόρων εμπλεκόμενων κυβερνητικών υπηρεσιών (Υπ. Εξωτερικών, Εσωτερικών, Κτηματολόγιο, Επιτροπή Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών).

Παράλληλα, πρέπει να ανατεθεί σε μια επιτροπή η ευθύνη να εξεταστεί νομοτεχνικά η κατάσταση όπως έχει εξελιχθεί και να καταλήξει σε ένα επιστημονικό πόρισμα με κατάθεση εισηγήσεων για αντιμετώπιση και έξοδο από αυτό τον μονόδρομο. Προτεραιότητα πρέπει να είναι η εκπόνηση στρατηγικής για έκθεση των ατασθαλιών και στρεβλώσεων της διαδικασίας που έχει υποδείξει το ΕΔΑΔ, εκθέτοντας την ως μη αποτελεσματικό εσωτερικό ένδικο μέσον. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή Αποζημιώσεων:

(α) Δεν αποδέχεται την απευθείας εκπροσώπηση του προσφεύγοντα από Ευρωπαίο (Ελληνοκύπριο) δικηγόρο.

(β) Ειδοποιεί τηλεφωνικώς ότι εάν δεν αποσυρθούν αιτήματα (ι) επιστροφής περιουσίας (ιι) καταβολής αποζημιώσεων για απολεσθέντα εισοδήματα, «θα καθυστερήσει η υπόθεσης».

(γ) Δεν επιστρέφει σε καμία περίπτωση οικίες και περιουσίες Ε/Κ.

(δ) Ενώ ζητείται θεραπεία ΜΟΝΟ για επιστροφή περιουσίας εντούτοις ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ για αποζημίωση περιουσίας.

Πρέπει να αναληφθούν πρωτοβουλίες που θα καθιστούν ξεκάθαρο ότι η προσφυγή στην Επιτροπή Αποζημιώσεων είναι κίνηση αυτοκτονίας. Δεν είναι μόνο την ιδιωτική, τη δική τους περιουσία που πουλούν υπό τις συνθήκες κατοχής που ζούμε. Ξεπουλούν την πατρίδα όλων μας. Ξεπουλούν στον κατακτητή κυριαρχικό έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που είναι μετά από σύσκεψη στην οποία συμμετείχαν ο Τούρκος Πρόεδρος κ. Γκιούλ και ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων κ. Έρογλου που αποφασίσθηκε η αναβάθμιση της λεγόμενης Επιτροπής Αποζημιώσεων, με στόχο την απόκτηση όσο το δυνατό περισσότερων τίτλων ιδιοκτησίας των Ελληνοκυπριακών περιουσιών, ώστε να δοθεί η εντύπωση ότι οι περιουσίες άλλαξαν χέρια με νόμιμο τρόπο.

Οι προθέσεις της Τουρκίας εκφράζονται πλήρως και μέσα από τις θέσεις των Τούρκων για το περιουσιακό, όπως κατατέθηκαν στο τραπέζι των συνομιλιών. Είναι ξεκάθαρο ότι ο στόχος είναι η συνομοσπονδία και η δημιουργία δύο αυτόνομων αμιγών ζωνών όπου θα υπάρχει πλειοψηφία γης και πληθυσμού σε κάθε αντίστοιχη κοινότητα.

Το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών καλεί τους Ελληνοκύπριους ιδιοκτήτες γης στα κατεχόμενα να μην προσφεύγουν στην παράνομη Επιτροπή Αποζημιώσεων γιατί με αυτόν τον τρόπο έμμεσα στηρίζουν τους Τουρκικούς σχεδιασμούς για τουρκοποίηση των Ελληνοκυπριακών περιουσιών. Επίσης με αυτήν την κίνηση αποδυναμώνονται τα επιχειρήματα για επίλυση του περιουσιακού στα πλαίσια μιας συνολικής, βιώσιμης λύσης του Κυπριακού προβλήματος, βασισμένης στις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο διεθνές δίκαιο και προπαντός λύσης βασισμένης στο σεβασμό όλων των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Ομιλία στην Ολομέλεια, 15 Ιουλίου 2012

Συμπληρώνονται σήμερα τριάντα οκτώ χρόνια από την αποφράδα εκείνη μέρα, όταν χέρια ελληνικά, χέρια αδελφικά, οδήγησαν το άρμα της προδοσίας κατά της νεοσύστατης και κλυδωνιζόμενης από τις έξωθεν παρεμβάσεις, Κυπριακής Δημοκρατίας.

 Το έγκλημα του πραξικοπήματος ακολούθησε η βάρβαρη τουρκική εισβολή που έφερε θάνατο και καταστροφή στον τόπο και στο λαό μας. Χιλιάδες οι σκοτωμένοι, οι αγνοούμενοι, οι πρόσφυγες, οι εγκλωβισμένοι ελεύθεροι πολιορκημένοι. Κι ένας λαός να αναζητά το μέλλον του μέσα απ΄τα ερείπια και την καταστροφή.

Όμως επιβίωσε αυτός ο λαός. Πουλημένος, πικραμένος αλλά όχι προσκυνημένος, σήκωσε το λάβαρο του μακροχρόνιου αγώνα και με συνέπεια, πείσμα και εμμονή σε αρχές και αξίες, άντεξε τις ξένες επιβουλές αλλά και τις αλλεπάλληλες αποτυχίες μιας ηγεσίας που διαχρονικά αποδεικνύεται κατώτερη των προσδοκιών, των περιστάσεων και της Ιστορίας. 

Είναι αυτός ο λαός που απάντησε σε διχοτομικά σχέδια, όπως το σχετικά πρόσφατο  βρετανικό σχέδιο του Λόρδου Χάνεϋ- αυτό που ατυχώς πέρασε στην ιστορία ως σχέδιο Ανάν. Ο λαός μας διατήρησε ζωντανή την ελπίδα για ένα μέλλον όπου οι Κύπριοι, - Έλληνες και Τούρκοι- θα ζουν αρμονικά και πολιτισμένα, σε μια χώρα ενιαία, χωρίς σύνορα, ξένες παρεμβάσεις και εγγυήσεις, χωρίς εποίκους και ξένους στρατούς . Αυτός ο λαός, ανεξάρτητα απ ΄όσα λένε οι εκάστοτε ηγέτες που ποδηγετούν το παρόν του,  κανοναρχεί τα οράματα του, για μια Κύπρο ευρωπαϊκή, όπου όλα τα ανθρώπινα και πολιτικά δικαιώματα όλων των πολιτών θα γίνουν απολύτως σεβαστά, χωρίς μόνιμες παρεκκλίσεις από τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες.

Διάγουμε το τέρμινο των Ευρωπαϊκών πανηγυριών, κρύβοντας κάτω από το κόκκινο χαλί των εκδηλώσεων, την κατοχή, τους πρόσφυγες, τους εγκλωβισμένους,  τους αγνοούμενους, την καταστροφή της πολιτιστικής και περιβαλλοντικής μας κληρονομιάς στην κατεχόμενη Κύπρο. Μόνο μια φούχτα Τουρκοκύπριοι – απ΄ αυτούς που έμειναν και αγωνίζονται για την αξιοπρέπεια της κοινής μας πατρίδας – υπενθυμίζουν στους ευρωπαίους υψηλούς προσκεκλημένους μας, ότι στη Κύπρο υπάρχει τουρκική εισβολή και καταπάτηση των ευρωπαϊκών αξιών. Το κυπριακό πρόβλημα – μας λένε κάποιοι  – είναι «ντεμοντέ», εκτός μόδας της πολιτικής, δεν είναι του συρμού των διεθνών ειδησεογραφικών πρακτορείων. Τώρα έχουμε οικονομική κρίση, τους Moody΄s και τους Fitch, το ΔΝΤ και τη Τρόικα. Εγώ λέγω ότι αυτός ο λαός που κουβαλά στη ψυχή και στο πετσί του, αυτό το «εκτός μόδας» πρόβλημα, αυτός ο λαός, ο απροσκύνητος και αγωνιστής, αυτός ο λαός «που ακούει, σωπαίνει κι ότι του λες τα δένει κομπολόι», αξίζει μια καλύτερη διαχείριση του μέλλοντος του, αξίζει τελικά καλύτερη ηγεσία.

 Διότι εάν για το έγκλημα του 1974 δακτυλοδείχνουμε την Χούντα και την ΕΟΚΑ Β, την κατοχική Τουρκία και τα Νατοϊκά σχέδια, γι αυτή τη νέα καταστροφή που έπληξε την Κύπρο – το νέο Αττίλα – της οικονομικής εξαθλίωσης και της περιορισμένης – λόγω Τρόικα – κυριαρχίας, ποιόν άραγε επιβάλλεται να καταγγείλουμε; 

Δεν αναζητώ αποδιοπομπαίο τράγο, αναζητώ ευθύνες, κάθαρση και δικαιοσύνη. Γιατί λαοί που δεν ξεκαθαρίζουν τους λογαριασμούς τους με την Ιστορία, είναι καταδικασμένοι να ξαναζήσουν όλες τις ιστορικές τους τραγωδίες ξανά και ξανά. Εγώ λέω μάλιστα ότι οφείλουμε να αντιληφθούμε την αλληλουχία  των διαδρομών της κυπριακής τραγωδίας : προδοσία 1974, σχέδιο Γκαλι, φιάσκο  S 300, Χρηματιστήριο, Μαρί,  οικονομική κατάρρευση και Τρόικα. 

Η μια καταστροφή φέρνει την άλλη. Και προειδοποιώ: Έπεται και συνέχεια, πλέον καταστροφική και τραγική. Όσο δεν σπάει η αλυσίδα της λήθης, της άγνοιας, της ατιμωρησίας, και  όσο δεν λάμπει ο ήλιος της δικαιοσύνης θα είμαστε υποχρεωμένοι να μετρούμε τις καταστροφές και να κλαίμε συνέχεια επι των ερειπίων.

Κυρίες και Κύριοι,

Τριάντα οκτώ χρόνια και ακόμα αντέχουμε τις καταιγίδες πάνω σ΄αυτόν τον χρυσοπράσινο βράχο των αγίων μαρτύρων. Μέσα από τις συχνότητες των ραδιοκυμάτων της μνήμης και του οράματος μιας άλλης ζωής αντηχεί ως προσκλητήριο αγώνα και εγκαρτέρησης η στεντόρεια φωνή του Μακαρίου από την ιστορική του ομιλία τον Ιούλιο του 1977: 

«Και δεν θα υποκύψουμε. Αλλά θα αγωνισθώμεν  μέχρι της τελικής δικαιώσεως».

Ομιλία στην Ολομέλεια 7 Ιουνίου 2012

«Η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος στις κατεχόμενες περιοχές».

(Θέμα εγγραφέν με εισήγηση του βουλευτή κ. Γιώργου Περδίκη).

(Αρ. Φακ. 23.05.045.009-2012).

Συμπληρώνονται 38 χρόνια από τη βάρβαρη τουρκική εισβολή που άφησε το νησί μας μοιρασμένο στα δύο και προκάλεσε μαζικό εκτοπισμό Κυπρίων από τις εστίες τους με τραγικές κοινωνικές και πολιτιστικές συνέπειες. Η τουρκική εισβολή άφησε χιλιάδες συμπολίτες μας νεκρούς ή αγνοούμενους, και βέβαια αναπόφευκτα προκάλεσε τεράστια οικονομική και περιβαλλοντική καταστροφή.

Τριάντα οκτώ χρόνια μετά από αυτή την ανυπολόγιστη καταστροφή που επήλθε στο νησί μας, τα κατεχόμενα εδάφη μας εξακολουθούν να υπόκεινται μαρασμό λόγω του πλήρους ελέγχου του κατεχόμενου μέρους του νησιού μας από την τουρκική κυβέρνηση και την επιβολή μαζικού εποικισμού. Οι φυσικές ομορφιές του τόπου μας είναι στο έρμαιο των ορέξεων των κουβαλητών της Τουρκίας και των διαφόρων «επιχειρηματικών πρωτοβουλιών» που βλέπουν τον τόπο μας ως οικόπεδα προς πώληση σε τιμή ευκαιρίας. Με το «έτσι θέλω» λαμβάνονται αποφάσεις από το τουρκικό κράτος και το κατοχικό καθεστώς και το κυπριακό περιβάλλον θυματοποιείται στην προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων επί του εδάφους. Τι να πρωτοαναφέρω; Την οικοπεδοποίηση των ζωνών προστασίας της παραλίας για να προσφέρουν οι επιτήδειοι επιχειρηματίες γης εξοχικές επαύλεις στους ξένους αγοραστές; Την ισοπέδωση ολόκληρων προστατευμένων περιοχών, μέρους του δικτύου Νατούρα 2000,  για την διάνοιξη δρόμων, δημιουργία στρατοπέδων ή την ανέγερση ρυπογόνων εγκαταστάσεων; Ή μήπως να αναφερθώ στην άνευ ελέγχου λατόμευση;

Θα επικεντρωθώ σε κάποιες από τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές καταστροφές που επιτελούνται στα κατεχόμενα.

Η μεγαλύτερη καταστροφή είναι οφθαλμοφανής επί της νότιας πλαγιάς του Πενταδακτύλου, δηλαδή η εκχέρσωση πέραν των 200.000 τετραγωνικών μέτρων για να σχεδιαστεί η τεράστιων διαστάσεων Τουρκική σημαία. Από τις 28 Οκτωβρίου 2003 φωταγωγήθηκε με χιλιάδες λαμπιόνια, για να αποτελεί ακόμη μεγαλύτερη πρόκληση προς τους Ελληνοκυπρίους και τον κάθε λογικό άνθρωπο. Η σημαία μαζί με το συνοδευτικό σύνθημα του Κεμάλ Ατατούρκ ''Ne mutlu turkum diyene'' (τί ευτυχία να λες είμαι Τούρκος), είναι 425 μέτρα πλάτος και 250 μέτρα ύψος. Το άκρον άωτον της πρόκλησης αποτελεί η προσπάθεια των κατοχικών αρχών να μπει στο βιβλίο των ρεκόρ Γκίνες ως η μεγαλύτερη σημαία στον κόσμο. Σημειώνουμε ότι σε τακτά χρονικά διαστήματα έρχονται στην Κύπρο ειδικά συνεργεία από την Τουρκία και τη συντηρούν με τη χρήση ειδικών χημικών βαφών, για να μην παρεμποδίζεται η ευκρίνεια της επί της βουνοπλαγιάς ούτε την μέρα ούτε την νύχτα.

Βέβαια αυτή δεν είναι η μόνη πληγή επί του Πενταδακτύλου. Οι επανειλλημένες πυρκαγιές που έχουν σαρώσει τις πλαγιές του βουνού έχουν μετατρέψει μεγάλο μέρος του σε κρανίου τόπο. Καταγγείλαμε επανειλλημένα την άρνηση του κατοχικού στρατού να επιτρέψει σε πυροσβεστικές δυνάμεις της Κυπριακής Δημοκρατίας να συνδράμουν στην αντιμετώπιση πυρκαγιών στα κατεχόμενα, αλλά ήταν ιδιαίτερα εγκληματική η άρνηση παροχής βοήθειας για τη μεγάλη πυρκαγιά στον Πενταδάκτυλο τον Ιούνιο του 1995, που για μέρες μαινόταν ανεξέλεγκτη. Εκείνη η φωτιά αποτέφρωσε 70 χιλιομετρα δασικής και αγροτικής γης. Το ίδιο σενάριο επαναλήφθηκε τον Αύγουστο του 2008, όταν για 2 μέρες μαινόταν πυρκαγιά στον Πενταδάκτυλο και, παρά την έκκληση του τότε κατοχικού ηγέτη κ. Ταλάτ για βοήθεια από την Κυπριακή Δημοκρατία, στην οποία αμέσως η κυπριακή δημοκρατία ανταποκρίθηκε θετικά. Τελικά δεν μπορέσαμε να αποστείλουμε βοήθεια λόγο της έντονης άρνησης και αντίδρασης του τουρκικού κατοχικού στρατού. Αποτέλεσμα της άρνησης του κατοχικού στρατού να δεχθεί την αποτελεσματική βοήθεια των δυνάμεων πυρόσβεσης της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν η καταστροφή 100 περίπου στρεμμάτων δασικής έκτασης. Να σημειωθεί ότι η περιοχή είχε προταθεί από το πρόγραμμα LIFE ως οικότοπος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Φύση 2000.

Επιπλέον, η ανεξέλεγκτη υπεράντληση νερού από τον υπόγειο υδροφορέα της Κύπρου επιδεινώνει το φαινόμενο της ερημοποίησης.

Εξίσου μεγάλη πληγή είναι και η παράνομη λατόμευση του Πενταδακτύλου για οικοδομικά υλικά. Είναι πολύ σημαντικές οι επιπτώσεις στο περιβάλλον από τη λειτουργία των λατομείων γιατί, πέρα από την καταστροφή των βιοτόπων και των ειδών χλωρίδας και πανίδας, προκύπτει και μεγάλη επιβάρυνση της ατμόσφαιρας από τα σύννεφα της σκόνης. Επιπλέον, προκαλείται κατατεμαχισμός του ενιαίου δασικού βιοτόπου της οροσειράς από τα διάσπαρτα λατομεία και βιομηχανίες ειδών οικοδομής, που ξεφυτρώνουν ανεξέλεγκτα επί της νότιας βουνοπλαγιάς του Πενταδακτύλου. Το πρόβλημα οξύνεται τα τελευταία χρόνια λόγω της αύξησης της οικοδομικής δραστηριότητας στο υπό τουρκική κατοχή μέρος της Κύπρου, αφού τα λατομικά υλικά των παράνομων λατομεύσεων στηρίζουν την κατασκευαστική βιομηχανία των κατεχομένων που αναπτύσσεται ραγδαία λόγω της ανοικοδόμησης επαύλεων πάνω σε γη Ελληνοκυπριακής ιδιοκτησίας.

Δυστυχώς, στην καταστροφή συμβάλουν και οι Ελληνοκύπριοι που προμηθεύονται λατομικά υλικά που προέρχονται από παράνομες λατομεύσεις στον Πενταδάκτυλο αφού οι ασβεστόλιθοι της οροσειράς Πενταδακτύλου εξελίχτηκαν τα τελευταία χρόνια (λόγω της τιμής και της ποιότητας τους), σε πηγή τροφοδότησης της οικοδομικής βιομηχανίας και οδοποιίας σε αδρανή υλικά στις ελεύθερες περιοχές. Το ίδιο συμβαίνει και με τα προϊόντα τουβλοποιείας. Σημειώνεται ότι στα κατεχόμενα οι κάτοικοι των περιοχών που επηρεάζονται καθώς και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις έχουν διαμαρτυρηθεί για τη σκανδαλώδη παραχώρηση αδειών λατόμευσης. Καταγγέλουμε για άλλη μια φορά την πρόθεση του κατοχικού καθεστώτος να παραχώρησει και άλλες άδειες λατόμευσης στην οροσειρά Πενταδακτύλου. Δυστυχώς η συνεχιζόμενη για χρόνια υποβάθμιση και καταστροφή του βιοτόπου στον Πενταδάκτυλο συντελεί στην εξαφάνιση σπάνιων για την κυπριακή χλωρίδα και πανίδα ειδών.

Αναφορά πρέπει να γίνει και στα σχέδια τη Τουρκίας για έναρξη γεώτρησης στο χωριό Σύγκραση στον κόλπο της  Αμμοχώστου από την Ανώνυμη Εταιρεία Πετρελαίων Τουρκίας (ΤΡΑΟ) με βάση τη “συμφωνία” που είχε υπογράψει η Τουρκία με τα κατεχόμενα στις 22 Σεπτεμβρίου 2011. Αν και κρίνουμε πως πρόκειται για κινήσεις εντυπωσιασμού, υπάρχει σοβαρότατος κίνδυνος υποβάθμισης του περιβάλλοντος της περιοχής, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς την έλλειψη οποιοδήποτε νομικού πλαισίου που θα μπορούσε να αποτρέψει περιβαλλοντική επιβάρυνση της περιοχής.

Παράλληλα εκφράζουμε την έντονη ανησυχία μας για τις πληροφορίες που αφορούν την κατασκευή στο κόλπο της Μόρφου διυλιστηρίου και μεγάλων δεξαμενών πετρελαιοειδών από ιδιωτική εταιρεία της Κωνσταντινούπολης. Δεν ξεχνάμε την μόνιμη τουρκική απειλή επαναλειτουργίας του λιμενικού χώρου στο Καραβοστάσι. Μια περιοχή που ακόμα να επουλώσει τις βαρειές πληγές στο φυσικό περιβάλλον από τις δεκαετίες της ληστρικής εκμετάλλευσης από τις ξένες μεταλλευτικές εταιρείες, δεν μπορεί να αντέξει μια νέα ρυπογόνο «επένδυση». Παραμένει βέβαια το μεγάλο πρόβλημα της ανάγκης περιβαλλοντική αποκατάστασης του κόλπου Ξερού από τη ρύπανση των εγκαταλειμμένων αποβάθρων και απορριφθνέντων υπολειμάτων της εταιρείας CMC, καθώς και η ανάγκη πλήρους αποκατάστασης του περιβάλλοντος στο μεταλλείο της Σκουριώτισσας τόσο εντός της νεκρής ζώνης όσο και στα κατεχόμενα εδάφη μας.

Κυρίες και κύριοι, εμείς ως Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών, από την αρχή της πολιτικής μας ιστορίας αναδείξαμε την κατοχή και το ξερίζωμα των ανθρώπων του τόπου μας ως το πρώτο περιβαλλοντικό πρόβλημα της Κύπρου μας. Πραγματική επίλυση των περιβαλλοντικών προβλημάτων στην κατεχόμενη γη μας θα βρεθεί μόνο μέσω μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης του κυπριακού προβλήματος βασισμένη στις ευρωπαϊκές αρχές και το διεθνές δίκαιο που να αντιμετωπίζει τον λαό και τον τόπο ως ένα και μοναδικό ενιαίο σύνολο.

Όμως, όσο πολύ θέλουμε οι χελώνες να επιστρέφουν εκεί που γεννήθηκαν,στην αμμουδιά της Λάρας και της Γιαλούσας, για να γεννήσουν τα αυγά τους, άλλο τόσο θέλουμε και τους ανθρώπους του τόπου μας να μπορούν να επιστρέψουν στον τόπο που γεννήθηκαν, στην Μόρφου και στην Κερύνεια. Όσο θέλουμε τα δελφίνια να κολυμπούν και να ερωτεύονται στην κρυστάλλινη θάλασσα από την Πάφο ως την Κερύνεια, άλλο τόσο θέλουμε και τους ανθρώπους του τόπου μας να αγαπούν, να ποθούν και να χαίρονται μια καθαρή και ελεύθερη πατρίδα.

Ομιλία στην Ολομέλεια 17 Μαΐου 2012

«Η ανάγκη εφαρμογής ενός αποτελεσματικού στρατηγικού σχεδιασμού για την αντιμετώπιση της φτώχιας»

Θέμα εγγραφέν με εισήγηση του βουλευτή κ. Γιώργου Περδίκη

(Αρ. Φακέλου 23.05.045.007-2012)

Στις μέρες μας εντείνονται οι αλλεπάλληλες κρίσεις –επισιτιστική, ενεργειακή, χρηματοπιστωτική- ενώ παράλληλα εξελίσσεται και η περιβαλλοντική κρίση. Σύμφωνα με το ψήφισμα 2011/2052 του ευρωκοινοβουλίου (15 Νοεμβρίου 2011), περίπου 116 εκατομμύρια άτομα, ένα ποσοστό 11% του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, απειλείται από τη φτώχεια και 42 εκατομμύρια (8%) ζουν κάτω από το όριο της φτώχιας και συναντούν σοβαρά εμπόδια σε σχέση με την πρόσβαση στην απασχόληση, στην εκπαίδευση, στη στέγαση και στις κοινωνικές και χρηματοδοτικές υπηρεσίες. 

Εκτιμάται ότι εάν η οικονομική κρίση συνεχισθεί, θα δημιουργήσει περαιτέρω κοινωνική ανισότητα. Οι φτωχοί θα γίνονται φτωχότεροι, η υγεία τους θα χειροτερεύει και θα πληθαίνουν οι ψυχικές διαταραχές, ενώ θα παρατηρείται αύξηση στην αντικοινωνική συμπεριφορά και έξαρση της βίας μέσα στην οικογένεια αλλά και στην κοινωνία (π.χ. χουλιγκανισμό). Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, τα κράτη-μέλη της Ένωσης δεσμεύτηκαν όπως προωθήσουν πολιτικές που να ενισχύουν τις καθορισθείσες θεματικές προτεραιότητες.

Η Κύπρος είχε δεσμευθεί, στα πλαίσια της Εθνικής Στρατηγικής Κοινωνικής Ενσωμάτωσης για την περίοδο 2008-2010, ότι θα καταπολεμούσε τη φτώχια και τον κοινωνικό αποκλεισμό και θα διασφάλιζε τη δυνατότητα πρόσβασης όλων των πολιτών σε υλικούς και άυλους πόρους, σε δικαιώματα και υπηρεσίες. 

Η καταπολέμηση της φτώχειας αποτελεί και πυλώνα της στρατηγικής "Ευρώπη 20/20". Σύμφωνα με τη στρατηγική αυτή, θα πρέπει να μειωθεί κατά τουλάχιστον 20 εκατομμύρια έως το 2020 ο αριθμός των ατόμων που διαβιούν κάτω από το όριο της φτώχειας (4% του πληθυσμού).  Η Κύπρος έχει δεσμευτεί να μειώσει κατά 27.000 τα άτομα που κινδυνεύουν με κοινωνικό αποκλεισμό ή βρίσκονται στα πρόθυρα της φτώχιας μέχρι και το 2020. Επίσης, έχει δεσμευτεί ότι θα κρατήσει τα επίπεδα απασχόλησης στο 75-77% του συνολικού πληθυσμού μεταξύ των ηλικιών 20-64. Το 2010 η Κύπρος σημείωνε επίπεδα απασχόλησης που μόλις και άγγιζαν τους στόχους για επίπεδα απασχόλησης της Ε.Ε. (75,4%). Αντίθετα είδαμε την ανεργία να αυξάνεται κατακόρυφα το τελευταίο τρίμηνο. Η Κύπρος, από την 3^η καλύτερη θέση που κατείχε ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ έπεσε στην 16^η θέση, αφού το ποσοστό των εγγεγραμμένων ανέργων της ανέβηκε στο 10,5% τον Μάρτιο του 2012, από το 6,8% του αντίστοιχου μήνα του 2011. Ιδιαίτερα ανησυχητικό αποτελεί το γεγονός ότι η ανεργία ανάμεσα στους νέους κάτω των 25 ετών έχει φτάσει το 28,8%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό τον περσινό Μάρτιο ήταν 18,8%. 

Στην Κύπρο, με βάση τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, περίπου 16,2% του πληθυσμού ζούσε κάτω από το όριο της φτώχειας το 2009. Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτού του πληθυσμού ήταν άνω των 65 ετών συνταξιούχοι (48,6%). Ποσοστό 12% των παιδιών του νησιού ζούσαν κάτω από το όριο της φτώχειας. Το 2010 έχουμε αύξηση μιας ολόκληρης ποσοστιαίας μονάδας στο ποσοστό του πληθυσμού που ζει κάτω από το όριο της φτώχιας (17%), και 2,5 ποσοστιαίων μονάδων στα παιδιά (14,6%). Αντιστοίχως στην Ε.Ε. ο μέσος όρος είναι 16,4% σε σχέση με το σύνολο του πληθυσμού και 20,6% για τα παιδιά που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Ανάμεσα δε στους συνταξιούχους, ποσοστό 45,2% στην Κύπρο ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό συνολικά στην Ε.Ε. είναι μόλις 15,9%

Δεν μπορεί παρά να διερωτηθεί κανείς τι θα καταδείξουν τα στατιστικά στοιχεία για το 2011 και 2012, δεδομένης της κατακόρυφης αύξησης του ποσοστού ανεργίας και της μείωσης της δυνατότητας κρατικών επενδύσεων/επιχορηγήσεων/επιδομάτων λόγο της δεινής κατάστασης των δημοσίων ταμείων. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα αντίστοιχα στατιστικά στοιχεία για το 2007, πριν δηλαδή την ανάληψη των καθηκόντων της παρούσας κυβέρνησης, μόλις 15,5% του πληθυσμού ζούσε κάτω από το όριο της φτώχειας. Σημειώνεται ότι στην Ε.Ε. ο μέσος όρος ποσοστού πολιτών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας έχει μειωθεί οριακά από το 2007 μέχρι το 2010.   

Αν και είναι ηλίου φαεινότερο ότι η οικονομική κρίση έχει κτυπήσει τα νοικοκυριά της Κύπρου απ’ άκρη σε άκρη του νησιού, φαίνεται ότι η –κατά τα άλλα φιλολαϊκή- κυβέρνηση μας κωλυσιεργεί στην λήψη ουσιαστικών μέτρων για απάμβλυνση του φαινομένου της φτώχειας. Λέγεται συχνά ότι η λήψη μέτρων από την κυπριακή κυβέρνηση για αντιμετώπιση της κρίσεως έγινε κατά τρόπο που δεν επηρέασε το βιοτικό επίπεδο των Κυπρίων και τα εργασιακά δικαιώματα. Οι αριθμοί αποδεικνύουν ότι αυτό είναι ένα μεγάλο ΨΕΜΑ. Μάλιστα συνάγεται από τους αριθμούς η Ευρωπαϊκή Ένωση της Ελλάδας και Ιταλίας, της Ισπανίας κ.ο.κ. κατάφερε ανά μέσο όρο να μειώσει το ποσοστό της φτώχειας.

Σύμφωνα με την αίτηση που καλούνται οι συνταξιούχοι να συμπληρώσουν για να δικαιούνται επίδομα λόγω χαμηλών εισοδημάτων, το όριο καθορίζεται στα €858 το μήνα για νοικοκυριά του ενός ατόμου και €1286 το μήνα για οικογένειες των 2 ατόμων. Ρωτώ λοιπόν, είναι αυτό το μόνο κριτήριο για τον ορισμό της φτώχιας; Δεν θα έπρεπε να λαμβάνονται υπόψη και άλλοι παράμετροι; Ένα σύγχρονο νοικοκυριό με χρέη ή ενοίκια, ακόμη και αν αποτελείται από 1 ή 2 άτομα, δεν μπορεί να τα βγάζει πέρα αξιοπρεπώς με τέτοια χαμηλά εισοδήματα. Η κατακόρυφη αύξηση του κόστους χρήσης ενέργειας (εν μέρει λόγω του εγκληματικού γεγονότος στην ναυτική βάση Ευάγγελος Φλωράκης στο Μαρί τον περασμένο Ιούλιο) οδήγησε επαγωγικά και σε αύξηση των τιμών των ειδών πρώτης ανάγκης. Έτσι εκσφενδονίζεται στα ύψη το ελάχιστο εισόδημα που χρειάζεται ένα νοικοκυριό. 

Αγαπητοί φίλοι, πρέπει να θεωρήσουμε πλέον δεδομένο ότι στην Κύπρο της ευμάρειας και της προόδου υπάρχει σημαντική μερίδα του πληθυσμού του νησιού που ζουν στην ανέχεια και την φτώχεια. Η πιο μεγάλη μερίδα των φτωχών μας μέχρι τώρα ήταν ηλικιωμένοι που ζούσαν μόνοι ή σε μονογονεϊκές οικογένειες με τουλάχιστον ένα εξαρτώμενο παιδί. Σημειώνω ότι περίπου 1200 μονογονεϊκές οικογένειες ήδη λαμβάνουν δημόσιο βοήθημα. Η οικονομική κρίση όμως θέτει σε κίνδυνο και πολλές άλλες ομάδες του πληθυσμού, και, έστω και αν δεν θεωρούνται τυπικά «φτωχοί» με βάση τον ορισμό της κυβέρνησής, έχουν επηρεαστεί δυσμενώς από το γενικότερο οικονομικό κλίμα. Οι λήπτες δημοσίου βοηθήματος, οι άνεργοι νέοι, οι άνεργες γυναίκες και το αδρανές γυναικείο δυναμικό, οι νέοι που αποχωρούν πρόωρα από το σχολείο, τα άτομα με αναπηρίες, όλες αυτές οι ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού μας, βρίσκονται σήμερα σε ακόμη δυσχερέστερη κατάσταση. 

Η κυβέρνηση όμως εξακολουθεί να πλανάται «πλάνην οικτράν», αφού δεν λαμβάνει υπόψη της τα σημεία των καιρών. Όταν μέσω κοινοβουλευτικής ερώτησης ζήτησα να μάθω ποια μέτρα σκόπευε να λάβει για να βοηθήσει πρακτικά τους άπορους πολίτες της Κύπρου και ποιο ποσό εξασφάλισε από το πρόγραμμα επισιτιστικής βοήθειας υπέρ των απόρων πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που εκπονήθηκε τον Φεβρουάριο του 2012, συνολικού ύψους μισού δισεκατομμυρίου, απογοητεύτηκα όταν πληροφορήθηκα ότι η κυβέρνησή μας δεν θεώρησε ότι χρειαζόταν να εφαρμόσει πρόγραμμα επισιτιστικής βοήθειας για τους Κύπριους άπορους. Προέβαλε ισχυρισμούς ότι τάχα «λόγω διαφόρων δυσκολιών, όπως η μη ύπαρξη αποθεμάτων στην Κύπρο, καθίσταται, τόσο το λειτουργικό όσο και το διοικητικό κόστος εφαρμογής, πολύ υψηλό». Δηλαδή είχαμε την ευκαιρία να εξασφαλίσουμε ένα ποσοστό από τα 500 εκατομμύρια που διέθεσε η Ε.Ε. στη διάθεση των κρατών-μελών της για να παρέχουν επισιτιστική βοήθεια σε απόρους, και η κυβέρνησή μας αποφάσισε ότι δεν μπορούσε να αντέξει το διοικητικό κόστος διαχείρισης του! Η κυβέρνηση οφείλει να δώσει εξηγήσεις στην Βουλή των Αντιπροσώπων και στον κυπριακό λαό γιατί απέφυγε να διεκδικήσει ορισμένα εκατομμύρια ευρωπαϊκής χρηματοδότησης για εφαρμογή επισιτιστικών προγραμμάτων για τις ευάλωτες οικονομικά ομάδες του πληθυσμού της Κύπρου. 

Κατά την άποψη μας, πρόθεση και στόχος της πολιτείας πρέπει να είναι η πράσινη ανάπτυξη να αποτελέσει την κινητήριο δύναμη για την αντιμετώπιση των κρίσιμων οικονομικών ζητημάτων, τη μείωση της ανεργίας και την ενίσχυση της γυναικείας απασχόλησης. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει ήδη συμφωνήσει σε 10 κατευθυντήριες γραμμές για την οικονομική και κοινωνική πολιτική των κρατών μελών.  Μεταξύ αυτών, η κατευθυντήρια γραμμή αρ.10 είναι ιδιαιτέρως σημαντική, καθώς υπογραμμίζει την ανάγκη ισχυρότερης κοινωνικής προστασίας όσον αφορά στην απασχόληση, ενώ αναφέρεται και στα ζητήματα της υγείας και των συντάξεων.  

Δεν είναι τυχαίο που η Στρατηγική 20/20 για την ανάπτυξη και την απασχόληση συνδέει τις πολιτικές για αντιμετώπιση της φτώχειας και μείωσης της ανεργίας με την αύξηση του ποσοστού του ΑΕΠ κάθε κράτους μέλους που δαπανάται για την ‘Ερευνα και την Ανάπτυξη, την μείωση του ποσοστού πρόωρης εγκατάλειψης της σχολικής εκπαίδευσης, την αύξηση του ποσοστού του πληθυσμού που κατέχει τίτλο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και μείωση της κατανάλωσης ενέργειας με παράλληλη αύξηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η προσωπική ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού κάθε χώρας αλλά και η διασφάλιση φτηνών και βιώσιμων πηγών ενέργειας εξασφαλίζει την βιωσιμότητα του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου και του υψηλού βιοτικού επιπέδου των πολιτών. Οι όποιες πολιτικές θα προωθηθούν για αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης πρέπει να εξασφαλίζουν την ταυτόχρονη προώθηση και αυτών των στόχων, ειδάλλως τα όποια μέτρα θα υποσκάπτουν την ανάπτυξη και την καινοτομία, τις μοναδικές ελπίδες για οικονομική ανάκαμψη. 

Η Πράσινη επιχειρηματικότητα είναι μια δυναμική διέξοδος η οποία εμπεριέχει τις προϋποθέσεις για νέους προσανατολισμούς, με αυτοαπασχόληση ή συνεταιρισμούς, με ρόλο στην τοπική αυτοδιοίκηση, στα ανώτατα πανεπιστημιακά και τεχνολογικά ιδρύματα, με έμφαση:

• στην ενίσχυση των υπηρεσιών, της τεχνολογίας σε διαφορετικούς τομείς (πρωτογενής, δευτερογενής, τριτογενής κ.α.) και σε διαφορετικά επίπεδα διακυβέρνησης (τοπικό, εθνικό, παγκόσμιο)
• στον ήπιο, εναλλακτικό τουρισμό, με ανάδειξη των  φυσικών και πολιτισμικών  ιδιαιτεροτήτων των περιοχών
• στην υποστήριξη ευρείας χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ώστε να αποδεσμευτούμε από τις ρυπογόνες πηγές ενέργειας και τους ψηλούς λογαριασμούς για ηλεκτρισμό
• στην ενίσχυση της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας με πρότυπες και καινοτόμες πρακτικές
• στην ανάπτυξη αξιόπιστου συστήματος δημοσίων συγκοινωνιών

Η επίτευξη των παραπάνω απαιτεί σχεδιασμό και όραμα. Απαιτεί αγάπη για τον τόπο και τους ανθρώπους του, σεβασμό στους φυσικούς πόρους, ευθύνη και ανιδιοτέλεια.

Βήματα γίνονται αλλά δυστυχώς με ρυθμό χελώνας. Για να υιοθετηθεί  μια νέα αναπτυξιακή πολιτική με οδηγό την πράσινη ανάπτυξη και αποδέκτη την κοινωνία, χρειάζεται κυρίως τόλμη για αποδοχή της αποτυχίας του υφιστάμενου αναπτυξιακού μοντέλου.

Η οικονομία δεν εξαντλείται σε δείκτες και αριθμούς, αλλά αφορά την ευημερία του κάθε πολίτη και είναι ευθύνη όλων μας να την ορθοποδήσουμε, απέναντι στις επόμενες γενιές αλλά και στους ίδιους τους εαυτούς μας. Αξίζει λοιπόν να δοκιμάσουμε και προτάσεις που ξεπερνούν τη φιλοσοφία του σημερινού κοινωνικού και οικονομικού συστήματος.

Ομιλία στην Ολομέλεια 3 Μαΐου 2012

«Η ανάγκη εντατικοποίησης των προσπαθειών, ενεργειών και πρωτοβουλιών για επιστροφή της πόλης της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της, σύμφωνα με τα Ψηφίσματα 550 του 1984 και 789 του 1992 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, καθώς και της συμφωνίας υψηλού επιπέδου του 1979».

 (Αρ. Φακ. 23.05.045.005-2012).

Το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών θεωρεί άμεση προτεραιότητα την επιστροφή της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της. Θεωρούμε την επιστροφή της Αμμοχώστου ως την αρχή της επιστροφής ΟΛΩΝ των προσφύγων στα σπίτια τους.

Το Βαρώσι, η συνοικία της Αμμοχώστου, η οποία πριν το 1974 κατοικείτο από Ελληνοκύπριους, διατηρείται μέχρι σήμερα ως ενέχυρο διαπραγμάτευσης. Γι’ αυτό το σκοπό, παραμένει ακατοίκητη και δε χρησιμοποιείται με οποιοδήποτε άλλο τρόπο. Αυτή η «πόλη φάντασμα», όπως αποκαλείται από πολλούς, αποτελεί ίσως το πιο εμφανές σύμβολο της Τουρκικής πολιτικής.

Οφείλουμε να αναφερθούμε ειδικά στην πρόταση που κατέθεσε το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών από το 2009 μαζί με τους Ευρωπαίους Πράσινους στο Ευρωκοινοβούλιο για επιστροφή του αποκλεισμένου τμήματος της Αμμοχώστου σε όλους τους νόμιμους κατοίκους της, υπό συνθήκες ασφάλειας και ειρήνης, και την ανοικοδόμηση της Αμμοχώστου με βάση τις αρχές της αειφορίας. Η πρόταση που είχε διαμορφωθεί σε στενή συνεργασία με τον πρώην ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πρασίνων της Ελλάδας, κ. Μιχάλη Τρεμόπουλο, είχε εντάξει τη επιστροφή της Αμμοχώστου σε ένα γενικότερο σχεδιασμό για μια Ελεύθερη Πράσινη Αμμόχωστο με στόχο, τόσο την επιστροφή των προσφύγων στην κατεχόμενη πόλη τους όσο και την περαιτέρω επαναπροσέγγιση των δύο κοινοτήτων. Η πρόταση επικεντρωνόταν στην εισήγηση λήψης δύο μέτρων.

Το πρώτο μέτρο αφορούσε την επαναλειτουργία του λιμανιού της Αμμοχώστου κάτω από τον έλεγχο της ΕΕ για απευθείας εμπορικές σχέσεις και των δύο κοινοτήτων του νησιού, πράγμα το οποίο θα συνοδευόταν με άνοιγμα του σημερινού περιφραγμένου τμήματος της πόλης και επιστροφή των νόμιμων κατοίκων της. Η πρόταση αυτή μάλιστα υιοθετήθηκε το περασμένο φθινόπωρο και συνολικά ως κοινή θέση της ομάδας των Πράσινων.

Το δεύτερο μέτρο αφορούσε ένα πρόγραμμα παρεμβάσεων για μια «Πράσινη Αμμόχωστο» στη θέση της σημερινής πόλης-φάντασμα σαν ένα μοντέλο βιώσιμης αστικής ανάπτυξης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μάλιστα σε απάντησή της σε μια γραπτή ερώτηση του κ. Τρεμόπουλου το καλοκαίρι του 2010, επιβεβαίωνε ότι ένα τέτοιο πρόγραμμα μπορεί να εξασφαλίσει ευρωπαïκή συγχρηματοδότηση.

Οραματιζόμαστε την οικοδόμηση μιας «Ελεύθερης Πράσινης Αμμόχωστου» σε μια ελεύθερη Κύπρο με οικολογικά βιώσιμο σχεδιασμό, μια πράσινη πόλη-πρότυπο κοινωνικής συνοχής, συνεργασίας και βιώσιμης οικονομικής δραστηριότητας με οικολογικό περιεχόμενο, με ενεργειακά αποδοτικά κτίρια, βιώσιμες σύγχρονες δημόσιες συγκοινωνίες, ανακύκλωση απορριμμάτων, βιώσιμη διαχείριση του νερού και των λυμάτων. Θέλουμε να δούμε μεγάλους χώρους πρασίνου, άμεση και απρόσκοπτη πρόσβαση όλων στην παραλία, παραλιακό πεζόδρομο, ανάδειξη των παραδοσιακών κτιρίων και των ενετικών τειχών κ.ο.κ. Θέλουμε να προωθηθεί η λειτουργία και διαχείριση του λιμανιού της Αμμοχώστου υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς όφελος όλων των κατοίκων και των δύο κοινοτήτων και την εξασφάλιση της οικονομικής ανάπτυξης της πόλης.

Μαζί με τον ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων τη σχετική διακομματική πρωτοβουλία είχαν συνυπογράψει και ευρωβουλευτές όλων των πολιτικών ομάδων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο [οι κύριοι Lidia Joanna Geringer de Oedenberg (Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα), Willy Meyer (Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά), Cecilia Wikström (Συμμαχία Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη) και Artur Zasada (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα)]. Η Γραπτή αυτή Διακήρυξη υιοθετήθηκε από το Ευρωκοινοβούλιο στις 21 Οκτωβρίου 2011 (0042/2011).

Οφείλουμε όμως να αναφέρουμε ότι η πρόταση των Ευρωπαίων και Κυπρίων Οικολόγων δεν είχε υιοθετηθεί και προωθηθεί επαρκώς από την κυβέρνηση και τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις, και η θετική προβολή της προσπάθειας αυτής οφείλεται κυρίως στο ζήλο που επέδειξαν ευρωβουλευτές της ομάδας των Πρασίνων, και κυρίως ο κ. Τρεμόπουλος.

Θεωρούμε ότι το θέμα της επιστροφής της Αμμοχώστου είχε μπει σε δεύτερη μοίρα μετά την «αλλαγή φρουράς» στο προεδρικό το 2008, και μόλις πρόσφατα είδαμε νέα κινητικότητα στο θέμα, και κυρίως με αφορμή τις κινήσεις εντυπωσιασμού που επιχειρεί το κατοχικό καθεστώς και η Τουρκία. Υπενθυμίζουμε ότι η επιστροφή της Αμμοχώστου είχε τεθεί επιτακτικά από τον Τάσσο Παπαδόπουλο κατά τη διάρκεια της Λουξεμβουργιανής προεδρίας στην Ε.Ε. το πρώτο εξάμηνο του 2005, αλλά έκτοτε παραμερίστηκε για χάρη του καλού κλίματος. Έστω και αργά όμως, ο Πρόεδρος Χριστόφιας έθεσε ξανά το θέμα της Αμμόχώστου στις συνομιλίες με το γνωστό τρίπτυχο. Στηρίζουμε λοιπόν τις πρωτοβουλίες του προέδρου, αλλά ταυτόχρονα θέλουμε να επισημάνουμε ότι η προσπάθεια πρέπει να επικεντρωθεί στην επιστροφή των νομίμων κατοίκων της σε συνθήκες ασφάλειας και όχι να περιορισθεί σε κινήσεις εντυπωσιασμού όπως π.χ. η ανακαίνιση παλαιών κτιρίων και μνημείων, τα οποία βρίσκονται κατά κύριο λόγο στην τουρκοκυπριακή συνοικία της Αμμοχώστου.

Πρέπει να αποτραπεί η έγκριση του λεγόμενου κανονισμού για το απευθείας εμπόριο με πρόταξη της πρότασης για το λιμάνι της Αμμοχώστου, επανεγκατάσταση των νομίμων κατοίκων στην πόλη και οικολογική ανοικοδόμηση (ελεύθερη και πράσινη Αμμόχωστος). Σε αντίθετη περίπτωση, πιστεύουμε πως η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να εγκαταλείψει την Θετική Ατζέντα και να προχωρήσει στην άσκηση του δικαιώματος αρνησικυρίας σε ΟΛΑ τα κεφάλαια της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας.

Το Κίνημα Οικολόγων – Περιβαλλοντιστών θεωρεί ότι έγιναν και γίνονται λάθη στη διαχείριση του θέματος της επιστροφής της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της και πως είναι όντως πολύ ανησυχητικές οι πληροφορίες, που προέρχονται από τον τουρκικό Τύπο, σχετικά με νέους σχεδιασμούς των Τούρκων για την κατεχόμενη Αμμόχωστο. Σύμφωνα με όσα σκόπιμα έχουν διαρρεύσει, οι Τούρκοι ετοιμάζονται να διευρύνουν την προσέγγιση της γνωστής επιτροπής περιουσιών, έτσι ώστε να προσφέρεται στους ιδιοκτήτες γης στην κατεχόμενη Αμμόχωστο μαζί με την επιλογή της αποζημίωσης και η επιλογή της ανταλλαγής ή της επιστροφής της περιουσίας τους. Φήμες, ομιλούν επίσης για εποικισμό της πόλης.

Είναι προφανές ότι οι Τούρκοι ετοιμάζουν ακόμα έναν ελιγμό, που θα δημιουργήσει αρνητικές εντυπώσεις για την Κύπρο, όμως είναι σαφές ότι η κίνηση των Τούρκων βρίσκεται εκτός των πλαισίων των ψηφισμάτων και των αποφάσεων του ΟΗΕ (όπως η Απόφαση 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών), τα οποία μιλούν σαφώς για επανεγκατάσταση των νόμιμων κατοίκων της Αμμοχώστου.

Ακόμα και όταν κατά την πρόσφατη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου, το Κίνημα Οικολόγων – Περιβαλλοντιστών έθεσε θέμα επαναφοράς της πρότασης για επιστροφή της Αμμοχώστου κατά την διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αντιμετώπισε την κάθετη αντίδραση του Προέδρου Χριστόφια. Τώρα πληροφορούμαστε ότι ο πρόεδρος Χριστόφιας έκανε δεύτερες σκέψεις και προωθεί (και πάλιν) την πρόταση για την Αμμόχωστο. Αναρωτιέμαι όμως πόση αξιοπιστία παραμένει μετά από όλες αυτές τις παλινδρομήσεις;

Άλλωστε παραμένει ανοικτό και με πολλά ερωτηματικά το θέμα της άγνωστης αλληλογραφίας του Προέδρου Χριστόφια με τον Μπαν Γκι-μουν, το τί έγινε και τί περιλαμβάνει αυτή η επιστολή, η οποία, υποτίθεται, ζητούσε να προταχθεί ως θέμα στις διαπραγματεύσεις η επιστροφή της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους. Ο Δήμαρχος Αμμοχώστου, τα Μέλη του Εθνικού Συμβουλίου και οι πρόσφυγες Αμμοχώστου ζητούν να μάθουν την αλήθεια.

Οφείλουμε να τονίσουμε την συμπαράταξη μας στις διάφορες κινήσεις των Αμμοχωστιανών συμπολιτών μας για ανάπτυξη πρωτοβουλιών στον τομέα της διαφώτισης. Πιστεύουμε ότι το θέμα της επιστροφής της Αμμοχώστου πρέπει να καταστεί καθημερινή προτεραιότητα στις διαπραγματεύσεις για επίλυση του Κυπριακού και όχι μια υποσημείωση δευτερεύουσας σημασίας. Η Αμμόχωστος πρέπει να αναδειχθεί σε πρωτεύουσα πόλη, ένα στολίδι της Ανατολικής Μεσογείου και πόλη-πρότυπο.

Ομιλία κ. Γιώργου Περδίκη, Βουλευτή Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών στην Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων 26 Απριλίου 2012

«Το αίτημα των λαών της Μεσογείου για μια αποπυρηνικοποιημένη Μεσόγειο».

(Θέμα εγγραφέν με εισήγηση του βουλευτή κ. Γιώργου Περδίκη).

Το πυρηνικό ατύχημα του Τσερνόμπιλ έλαβε χώρα στις 26 Απριλίου του 1986, στον αντιδραστήρα Νο. 4 του Πυρηνικού Σταθμού Παραγωγής Ενέργειας του Τσερνόμπιλ της Σοβιετικής Ένωσης, ο οποίος σήμερα βρίσκεται σε εδάφη της Ουκρανίας. Το ατύχημα ήταν της τάξης του μέγιστου προβλεπόμενου ατυχήματος στη Διεθνή Κλίμακα Πυρηνικών Γεγονότων, διατάραξε σοβαρότατα τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούσαν στις γύρω περιοχές και είχε σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην υγεία σε ολόκληρη την Ευρώπη. Από το ατύχημα πέθαναν επιτόπου δυο από τους εργάτες του σταθμού. Μέσα σε τέσσερις μήνες, από τη ραδιενέργεια και από εγκαύματα λόγω της θερμότητας, πέθαναν 28 πυροσβέστες που έσπευσαν στο χώρο του ατυχήματος και διαπιστώθηκαν 19 επιπλέον θάνατοι πυροσβεστών και εργατών ως το 2004. Επιπλέον, υπολογίζεται ότι επηρεάστηκε η υγεία εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων (από 75.000 – 300.000) εξαιτίας της επιβάρυνσης του περιβάλλοντος με ραδιενέργεια. Οι ποσοστιαίες αυξήσεις των καρκίνων ήταν άνω του 15% στους πληθυσμούς που εκτέθηκαν στο ραδιενεργό νέφος, με χιλιάδες θανάτους από καρκίνο και λευχαιμία να συνδέονται με το ατύχημα

Το πρόσφατο πυρηνικό ατύχημα στην Ιαπωνία δημιούργησε παγκόσμια κατακραυγή κατά των πυρηνικών προγραμμάτων πολλών χωρών. Μία από αυτές τις χώρες είναι η Τουρκία η οποία προγραμματίζει την ανέγερση πυρηνικού εργοστασίου στην περιοχή Άκκιουγιου απέναντι από τις ακτές της Κύπρου.

Η ραδιενέργεια από ένα πυρηνικό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, σε περίπτωση διαρροής θα καταστρέψει τη ζωή των ανθρώπων αλλά και κάθε ζωντανού πλάσματος στην περιοχή. Η λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου αποτελεί ένα γιγαντιαίο και αλληλεξαρτώμενο οικοσύστημα. Μια πιθανή απώλεια ραδιενέργειας πλήττει άμεσα εκτάσεις πολλών εκατοντάδων χιλιομέτρων. Το ατύχημα στο Τσερνομπίλ ακόμα βασανίζει τους ανθρώπους και το περιβάλλον σε όλες τις χώρες γύρω από τον Εύξεινο Πόντο. Οι χιλιάδες των ανθρώπων που έχουν πεθάνει και των τόσων άλλων που ακόμη γεννιούνται με διάφορες ασθένειες λόγω της ραδιενέργειας που απελευθερώθηκε στην ατμόσφαιρα, δεν αφήνουν κανένα περιθώριο να επαναληφθεί ξανά το ίδιο λάθος. Ο πυρηνικός κίνδυνος που αντιμετώπισε πρόσφατα η Ιαπωνία μπορεί να επαναληφθεί σε πολλές περιοχές του κόσμου και ειδικά στο Άκουγιου, που βρίσκεται πολύ κοντά σε επικίνδυνο σεισμικό ρήγμα.

Πέραν όμως του κινδύνου ενός ατυχήματος που θα προκαλέσει διαρροή ραδιενέργειας (κάτι που σε μικρό ή μεγάλο βαθμό έχει συμβεί στους περισσότερους εν ενεργεία πυρηνικούς σταθμούς) υπάρχει πάντα το θέμα των πυρηνικών αποβλήτων. Τα πυρηνικά απόβλητα αποτελούν από μόνα τους πυρηνική απειλή που θα διαρκέσει για αιώνες. Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ότι υπάρχει ασφαλής φύλαξη τους, αφού ο κίνδυνος των διαρροών θα είναι πάντοτε παρόν. Το κόστος της διαχείρισης των αποβλήτων είναι πολύ μεγάλο και αυτό διαψεύδει τις θεωρίες ότι τα πυρηνικά αποτελούν φτηνή πηγή ενέργειας. Είναι γιατί δεν υπολογίζουν το κόστος αυτό, ούτε το κόστος των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Ποια αλήθεια περιοχή θα θέλει να φιλοξενήσει για μερικές δεκάδες χιλιάδες χρόνια πυρηνικά απόβλητα θαμμένα στο έδαφός της;

Έχουμε επίγνωση του ψηλού κόστους των κλασσικών πηγών ενέργειας. Το πετρέλαιο λιγοστεύει και η τιμή του θα πηγαίνει συνεχώς στα ύψη. Το κάρβουνο, ο άνθρακας  και άλλες πηγές ενέργειας που χρησιμοποιούμε σήμερα,  (ακόμα και το φυσικό αέριο) συνεργούν στην ατμοσφαιρική ρύπανση και στις κλιματικές αλλαγές.

Οι  κλιματικές αλλαγές που βιώνουμε κάθε μέρα, είναι αποτέλεσμα της άναρχης χρήσης των πιο πάνω πηγών ενέργειας. Η ανθρωπότητα δεν έχει άλλη επιλογή από το να στραφεί στις εναλλακτικές πηγές ενέργειας. Η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας από τους ανθρώπους σε συνδυασμό με την αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας που είναι άφθονη και αβλαβής, μαζί με τη χρήση άλλων εναλλακτικών πηγών ενέργειας είναι η μόνη σίγουρη και ασφαλής μέθοδος κάλυψης των ενεργειακών αναγκών.

Για εμάς η πυρηνική ενέργεια δεν είναι η απάντηση στις κλιματικές αλλαγές, ούτε στο ενεργειακό πρόβλημα.

Έχω την άποψη ότι Κύπρος και Ελλάδα πρέπει να ενεργοποιηθούν δραστικά προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και να εγείρουν το ζήτημα της αποπυρηνικοποίησης της Ανατολικής Μεσογείου και εγκατάλειψης των Τουρκικών σχεδίων για κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου στο Άκκουγιου ως προϋπόθεση για την περαιτέρω προώθηση της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας (όπως έκανε η Αυστρία για τους πυρηνικούς σταθμούς της Σλοβενίας).

Εμείς του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών, θα αγωνιστούμε για ένα καθαρό περιβάλλον με καθαρές πηγές ενέργειας.  Θα αγωνιστούμε ενάντια στην κατασκευή του πυρηνικού εργοστασίου στο Άκκιουγιου, απέναντι από την Κύπρο. Αναγνωρίζουμε το κοινό πεπρωμένο που ενώνει το περιβάλλον μας και καλούμε όλους τους αντιπυρηνικούς ακτιβιστές από Κύπρο, Ελλάδα και Τουρκία σε κοινό αγώνα ενάντια στο οικολογικό αυτό έγκλημα που προσπαθεί να επιβάλει η τουρκική κυβέρνηση.

Ενημέρωση για το θέμα των αγνοουμένων Επιτροπή Προσφύγων, 28 Μαρτίου 2012

Αναφορά

Ο κ. Ιακώβου είπε ότι τα προβλήματα που υπήρχαν στο ανθρωπολογικό εργαστήρι λόγω της μεγάλης συλλογής λειψάνων συνέτεινε στην ανάγκη μεταφοράς του εργαστηρίου. Η νέα αίθουσα ολοκληρώθηκε τα Χριστούγεννα του 2011. Η αίθουσα βρίσκεται στην περιοχή του αεροδρομίου Λευκωσίας. Όπως ανάφερε ότι ο κ. Ιακώβου το νέο συμβόλαιο που προσφέρθηκε από το UNDP στο Ινστιτούτο Γενετικής, σύμφωνα με το ΙΝΓΝ παρουσίαζε προβλήματα και αποσύρθηκε από το τραπέζι. Υπήρχε ένας μικρός αριθμός διαφορών όπως ανάφερε ο κ. Ιακώβου. Μία διαφορά ήταν η κατάθεση της Βάσης Δεδομένων από το ΙΝΓΝ στη ΔΕΑ (γενετικό υλικό το οποίο το ΙΝΓΝ συνέλεξε από τους συγγενείς των αγνοουμένων και έδωσε τη διαβεβαίωση στους δότες ότι αυτό το γενετικό υλικό δεν θα δινόταν σε κανένα άλλο και ο μόνος κάτοχος θα ήταν το ΙΝΓΝ). (Σχόλιο: Αυτή η διαφορά είναι πολύ σημαντική γιατί εάν δεχθεί το ΙΝΓΝ να δώσει τη Βάση Δεδομένων (για την οποία υπάρχει και υπουργική απόφαση) τότε αυτόματα μπορεί η UNDP να βγει σε διεθνείς προφορές και η ταυτοποίηση να γίνεται σε άλλο εργαστήρι του εξωτερικού).

Ο κ. Φυλακτού (πρόεδρος του ΔΣ του ΙΝΓΝ) ανάφερε ότι το ΙΝΓΝ το 1996 ανάλαβε τη δημιουργία Αρχείου γενετικού υλικού από συγγενείς αγνοουμένων και πεσόντων. Το 2007 υπογράφηκε η πρώτη συμφωνία με το UNDP που ενεργεί σαν εντολοδόχος της  ΔΕΑ. Με την υπογραφή της συμφωνίας αυτής δημιουργήθηκε ομάδα γενετιστών με επικεφαλή τον Δρα Καριόλου. Τον Δεκέμβριο του 2009 παρουσιάστηκαν προβλήματα όπως ανάφερε ο κ. Φυλακτού μεταξύ ΙΝΓΝ και ΔΕΑ γιατί η ΔΕΑ  αρνήθηκε να δώσει στοιχεία στους γενετιστές της δικοινοτικής ομάδας για την ολοκλήρωση ταυτοποίησης. Τον Οκτώβρη του 2011 πληροφορηθήκαμε από τον k. Girod, ότι η ΔΕΑ συμφώνησε να προχωρήσει σε προκήρυξη διεθνών προσφορών για την επιλογή γενετικού εργαστηρίου. Το ΙΝΓΝ δεν θα μπορούσε να υποβάλει προσφορά. Στο μεταξύ το ΙΝΓΝ ενημέρωσε το κ. Girod ότι είναι έτοιμο να υπογράψει τη συμφωνία όπως τους προτάθηκε τον Οκτώβριο του 2011, ο οποίος τους ενημέρωσε ότι δεν είναι πλέον στο τραπέζι. Τον Φλεβάρη του 2012 στάλθηκε νέο συμβόλαιο το οποίο προϋπόθετε παράδοση της Βάσης Δεδομένων. Τον ίδιο μήνα ο κ. Girod προχώρησε στη προκήρυξη διεθνών προσφορών εν αγνοία της ελληνοκυπριακής πλευράς.

 Ο κ. Καλλής από την υπηρεσία των αγνοουμένων ανάφερε ότι το πιο σημαντικό είναι η ταυτοποίηση των οστών. Ο κ. Καλλής έκανε έκκληση για ανακωχή για να ξεκινήσει άμεσα η διαδικασία των ταυτοποιήσεων.

 Ο κ. Θεοδοσίου εκ μέρους της Παγκύπριας Οργάνωσης Συγγενών Αδήλωτων Αιχμαλώτων ανάφερε ότι δεν αμφισβήτησαν ποτέ το ΙΝΓΝ αλλά γνωρίζουν επίσης ότι το ΙΝΓΝ δεν έχει την διαπίστευση που χρειάζεται. Ανάφερε επίσης ότι ο πρόεδρος τη Δημοκρατίας είναι ο μόνος που θα μπορούσε να δώσει τέλος σε αυτή την διαμάχη.

Ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Συγγενών Αγνοουμένων ανάφερε ότι το τίμημα της διαμάχης αυτής το πληρώνουν οι συγγενείς των αγνοουμένων. Όλες οι ομάδες συγγενών των αγνοουμένων έκαναν λόγο για εγωιστικές στάσεις, για έλλειψη σεβασμού τόσο απέναντι στους νεκρούς όσο και απέναντι στους συγγενείς των αγνοουμένων.

Ο κ. Πατσαλίδης, διευθυντής του Ινστιτούτου ανάφερε ότι το ΔΣ ψήφισε και αποφάσισε όπως υιοθετηθεί το συμβόλαιο του UNDP και ήδη έχει ειδοποιηθεί ο κ. Girod. Παρόλα αυτά σαν ερευνητής οφείλει όπως είπε, να ενημερώσει την Επιτροπή ότι το συμβόλαιο δεν μπορεί να είναι λειτουργικό. Ανάφερε ότι δεν λέει το συμβόλαιο ποιος θα είναι ο συντονιστής. Δεν δέχονται τον κ. Καριόλου ο οποίος έχει την επιστημονική εμπειρογνωμοσύνη. Θέλουν να διορίσουν πρόσθεσε ένα νέο συντονιστή, και να δημιουργηθεί μία νέα ομάδα. Το θέμα όπως ανάφερε ο κ. Πατσαλίδης είναι προσωπικό με τον κ. Καριόλου.

Ο κ. Παπαδόπουλος ανάφερε ότι τα ζητήματα αυτά δεν είναι προσωπικά και δεν πρέπει να είμαστε αφελείς. Υπάρχουν σκοπιμότητες όπως ανάφερε. Το μοναδικό κεφάλαιο που βρίσκεται όπως ανάφερε στην ελληνοκυπριακή πλευρά είναι το θέμα των αγνοουμένων λόγω του ότι έχουμε στα χέρια μας τη Βάση Δεδομένων. Είναι το μόνο διαπραγματευτικό χαρτί, πρόσθεσε που έχουμε και θα είναι λάθος να το δώσουμε. Ρώτησε εάν η απόφαση της Κυβέρνησης είναι να δώσουμε τη Βάση Δεδομένων σε τρίτους. Ακουλούθησαν ερωτήσεις των βουλευτών.

Ο κ. Πατσαλίδης πήρε τον λόγο και είπε ότι η κοινωνία πρέπει να έχει εμπιστοσύνη στο ΙΝΓΝ. Ανάφερε ότι για να ταυτοποιηθεί ένας αγνοούμενος γίνονται τρεις διαδικασίες: Η εκταφή, η ανθρωπολογική ανάλυση δεδομένων και η ταυτοποίηση, την οποία και κάνει το ΙΝΓΝ. Δεν υπάρχει πρόσθεσε λάθος στην επιστημονική διαδικασία. Η ΔΕΑ χρειάζεται και άλλους έμπειρους ανθρωπολόγους γιατί τα περιστατικά που έχουν μείνει είναι δύσκολα. Χρειαζόμαστε πρόσθεσε έμπειρους γενετιστές, υποδομές, εξοπλισμό και αυτό το έχει το ΙΝΓΝ. Το 2007 και 2008 πρόσθεσε έγινε ταυτοποίηση 1000 οστών λόγω του ότι υπήρχε μία πολύ καλή ομάδα ανθρωπολόγων. Ανάφερε επίσης ότι το 2008 ταυτοποίηθηκαν 794 δείγματα, το 2009 – 231, το 2010 – 96 και το 2011 – 170. Δείγματα δεν έχουν σταλεί από τη ΔΕΑ στο ΙΝΓΝ από τον Μάη του 2011. Το ΙΝΓΝ μπήκε σε μία διαδικασία αλλαγής του συμβολαίου και βάλαμε πρόσθεσε πολλές φορές νερό στο κρασί. Τον Οκτώβρη του 2011 παρόλες τις επιφυλάξεις μας δεχθήκαμε πρόσθεσε, ένα συμβόλαιο το οποίο ο κ. Girod απέσυρε. Ο κ. Girod και η κ. Κουτσιού το είπαν ξεκάθαρα ότι θέλουν τη Βάση Δεδομένων, ώστε σε περίπτωση που δεν τα βρουν με το ΙΝΓΝ να προχωρήσουν στις διεθνείς προσφορές. Υπήρξε υπουργική απόφαση για το θέμα και εφόσον υπάρξουν εγγυήσεις από νομικής πλευράς εμείς πρόσθεσε θα υποχρεωθούμε να δώσουμε την Βάση Δεδομένων. Ο κ. Πατσαλίδης ανάφερε ότι υπάρχουν πολλά σημεία στο συμβόλαιο που δεν τους βρίσκουν σύμφωνους. Όπως ότι θα πρέπει να δίνουμε τις σημειώσεις που γίνονται κατά τη διαδικασία της ταυτοποίησης, το ότι δεν μπορούμε να ενημερώνουμε κανένα για το έργο μας, ούτε Βουλή ούτε κανένα, το ότι δεν έχουμε το δικαίωμα να υπερασπιστούμε το ΙΝΓΝ σε περίπτωση που κάποιος μας κατηγορήσει δημόσια. Επίσης πρόσθεσε δεν μας βρίσκει σύμφωνους η δημιουργία δεύτερου εργαστηρίου στη Νεκρή Ζώνη όπου θα επιβεβαιώνει τις ταυτοποιήσεις που θα κάνει το ΙΝΓΝ και σε περίπτωση διαφωνίας η ΔΕΑ θα έχει ρόλο συντονιστή και θα έχει το δικαίωμα άσκησης ΒΕΤΟ. Η τελευταία απαίτηση του κ. Girod είναι ο διορισμός του συντονιστή. Δεν γίνεται πρόσθεσε να φύγει ο κ. Καριόλου. Είναι ο άνθρωπος που έστησε όλη την ομάδα, είναι ο εμπειρογνώμονάς μας. Ο κ. Ιακώβου ζήτησε όπως το ΙΝΓΝ κάνει δεκτό το αίτημα του κ. Girod για διορισμό συντονιστή για να μην χαθεί το πρόγραμμα από την Κύπρο.