Αναφορά
Χρυσάνθη Λοΐζου
21 Σεπτεμβρίου 2010
Στην παρουσίαση του δικοινοτικού προγράμματος που αφορά τη προώθηση της προστασίας και αειφόρο διαχείριση των βελανιδιών της Κύπρου έλαβαν μέρος η κ. Γιορδαμλή από Terra Cypria, και από το Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικών Μελετών οι Νίκολας Σύμονς, Κυριακή Μιχαήλ και Αθηνά Παπαθεοδούλου.
Το πρόγραμμα χωρίζεται σε δύο ετήσιες φάσεις. Η πρώτη φαση περιλαμβάνει τον εντοπισμό, καταγραφή και χαρτογράφηση των βελανιδιών και η δεύτερη φάση περιλαμβάνει το εκπαιδευτικό μέρος και τις περιμετρικές φυτεύσεις βελανιδιών.
Τα τρία είδη δρυός στην Κύπρο είναι: Η περνιά (Quercus coccifera), η λατζιά (Quercus alnifolia) και η βελανιδιά (Quercus infectoria).
Η περνία συναντάται σε όλα τα πετρώματα, είναι κοινό είδος και καλύπτει μεγάλες εκτάσεις. Βρίσκεται εξαπλωμένη σε όλες τις χώρες που βρέχονται από τη Μεσόγειο.
Η λατζιά είναι ενδημικός θάμνος (αυτό σημαίνει πως απαντάται μόνο στην Κύπρο), στα ηφαιστιογενή πετρώματα του δάσους της Πάφου και Τροόδους. Είναι κοινό είδος με καλή κατάσταση διατήρησης.
Η βελανιδιά έχει την πιο ευρεία κατανομή αλλά είναι πιο σπάνιο είδος και είναι απειλούμενο. Βρίσκεται κοντά σε καλλιέργειες και οικισμούς. Δέχεται ζημιές και απώλειες από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Η Κύπρος είναι η μοναδική της τοποθεσία στην Ευρώπη και για το λόγο αυτό προστέθηκε στο Παράρτημα 1 της Οδηγίας των βιοτόπων κοινοτικού ενδιαφέροντος.
Η σημασία της Βελανιδιάς:
Ιστορικά: Μακροζωία βελανιδιών (περίπου 900 ετών δέντρα), θεωρούνται ως φυσικά μνημεία.
Πολιτισμικά: Χρησιμοποιούνται τα βελανίδια ως χοιροτροφή. Σε ορισμένες περιοχές τρώγονται σαν τα κάστανα.
Οικολογικά: Προστασία και καταφύγιο εκατοντάδων ειδών, τροφή για ζώα.
Αισθητικά: Πανέμορφο δέντρο.
Φαρμακευτικά: Πιθανότητες να χρησιμοποιηθούν οι κίσες που παράγουν οι βελανιδιές στα φύλλα τους ως αντιοξειδωτικά. Μερικές φαρμακοβιομηχανίες έχουν ήδη ξεκινήσει παραγωγή φαρμάκων.
Μελλοντικά: Λόγω και των κλιματικών αλλαγών που συμβαίνουν είναι απαραίτητο να διατηρηθούν τα αιωνόβια και απαραίτητα δέντρα.
Οι απειλές που δέχονται οι βελανιδιές είναι πολλές. Οφείλονται τόσο στον ανθρώπινο παράγοντα (φωτιές, κόψιμο δέντρων) όσο και στην ξηρασία, που είναι και η αιτία πολλές φορές να προσβληθούν τα δέντρα από αρρώστιες και έντομα.
Οι κύριοι σκοποί του έργου είναι η βελτίωση της κατάστασης διατήρησης των βελανιδιών και δρυοδάσων. Σκοπεύουν στην μείωση της ζημιάς που προκαλείται από τον ανθρώπινο παράγοντα. Επίσης σκοπό έχουν να παρέμβουν θετικά ώστε να βοηθηθεί η φυσική αναγέννηση, να ενισχύσουν την προσπάθεια των αρμόδιων αρχών, να δώσουν πληροφορίες στις αρμόδιες αρχές, να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο και να προσελκύσουν εθελοντές, να ξεκινήσουν διάφορα περιβαλλοντικά προγράμματα και τέλος να δεντροφυτεύσουν.
Στο πρώτο στάδιο των δραστηριοτήτων του έργου περιλαμβάνονται η αναγνώριση περιοχών και σχεδιασμός πολυγώνων στα οποία πιθανόν να υπάρχουν βελανιδίες και ο σχεδιασμός διαδρομών για τις ομάδες πεδίου. Το δεύτερο στάδιο περιλαμβάνει τον χωρισμό της περιοχής σε μικρότερα τμήματα, την επιτόπια επίσκεψη, την καταγραφή μεμονωμένων βελανιδιών, συστάδων και δρυοδασών, την καταγραφή θέσης πυκνότητας, κατάστασης διατήρησης, την παρουσία χαρακτηριστικών ειδών (π.χ τερατσιά) και τις απειλές που υπάρχουν στη συγκεκριμένη περιοχή. Στο τρίτο στάδιο γίνεται η εισαγωγή δεδομένων στο λογισμικό πρόγραμμα, η χαρτογράφηση περιοχών με βελανίδια και στην αναγνώριση περιοχών σημαντικών για βελανιδιές. Στη συνέχεια αφού ολοκληρωθούν τα στάδια αυτά, ακολουθεί η συλλογή των βελανιδιών που γίνεται τον Οκτώβρη – Νοέμβριο και η φύτευση βελανιδιών και δεντρυλλίων. Και τέλος θα γίνει η κατάρτιση των προγραμμάτων και η ενημέρωση των φορέων.
Στη διάρκεια των ερωτήσεων ξεκαθαρίστηκε ότι θα προτιμηθεί η φύτευση σπόρων, από σπόρους βελανιδιών που βρίσκονται στην ίδια περιοχή όπου θα γίνει και η φύτευση και δεντρύλλια θα προτιμηθούν μόνο σε δεντροφύτευση που θα γίνει σε σχολεία. Επίσης θέλουν να διατηρήσουν μια βάση δεδομένων για το ποσοστά επιτυχίας φύτευσης με σπόρους και με δεντρύλλια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου