Ο κίνδυνος που συνιστά η κατασκευή και λειτουργία πυρηνικού εργοστασίου στο Άκκιουγιου στην Τουρκία για την ασφάλεια και την υγεία των Κυπρίων πολιτών

Ομιλία κ. Γιώργου Περδίκη, Βουλευτή Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών στην Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων 5 Μαρτίου 2015

(Θέμα εγγραφέν με εισήγηση του βουλευτή

κ. Γιώργου Περδίκη εκ μέρους του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών)

(Αρ. Φακ. 23.05.048.001-2015)

Πριν τρία χρόνια η Βουλή των Αντιπροσώπων συζητούσε την ανάγκη ανάληψης δράσης για διατήρηση της Ανατολικής Μεσογείου σε ζώνη ελεύθερη από πυρηνικούς σταθμούς ενέργειας.

Δυστυχώς σήμερα μιλούμε για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για να παγοποιηθούν οι διαδικασίες ανέγερσης του πυρηνικού σταθμού στο Άκκιουγιου, δίπλα μας, στα παράλια της Τουρκίας, 90 μόλις χιλιόμετρα από τα παράλια της Κερύνειας. Ήδη έχουν υπογραφεί συμβόλαια για τα κατασκευαστικά έργα και το μόνο που καθυστερεί την έναρξή τους είναι οι παρατυπίες που διαπιστώθηκαν στη διαδικασία ετοιμασίας και υποβολής της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, γεγονός που έχει οδηγήσει το ζήτημα στα Τουρκικά δικαστήρια.

Η ώρα για δράση έφτασε. Οι δικαστικές διαδικασίες μπορεί να δίδουν μια μικρή χρονική παράταση, αλλά πρέπει να γίνουν παρεμβάσεις άμεσα. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις στην Τουρκία έχουν από χρόνια δραστηριοποιηθεί και εναντιώνονται στους σχεδιασμούς για δημιουργία πυρηνικών εργοστασίων στη χώρα τους. Το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών έχει συνεργαστεί και στο παρελθόν με αυτές τις οργανώσεις. Μαζί με πολλές Ελληνοκυπριακές και Τουρκοκυπριακές περιβαλλοντικές οργανώσεις, έχουμε πάρει την πρωτοβουλία για τη δημιουργία μιας κοινής πλατφόρμας δράσης των Κυπρίων ενάντια στην ανέγερση του πυρηνικού σταθμού στο Άκκιουγιου. Ελπίζουμε ότι η πλατφόρμα αυτή θα διευρυνθεί και θα καταφέρει να αυξήσει την πίεση προς την Τουρκική κυβέρνηση, ώστε να αναγκαστεί να αλλάξει τους σχεδιασμούς της.

Επιπλέον, το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών έχει επιτύχει την κινητοποίηση της Ομάδας των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο για το θέμα αυτό. Συγκεκριμένα, η συμπρόεδρος της Ομάδας κα. Ρεμπέκα Χάρμς έχει καταθέσει τροπολογία επί του ψηφίσματος του Ευρωκοινοβουλίου, επί της έκθεσης προόδου που ετοιμάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Τουρκία, που καλεί την Τουρκική κυβέρνηση να παγοποιήσει τα σχέδια της για κατασκευή πυρηνικού αντιδραστήρα στο Άκκιουγιου.

Επιστεί την προσοχή στο γεγονός ότι η περιοχή που επιλέγηκε είναι επιρρεπής σε σεισμούς, καθιστώντας ένα τέτοιο αντιδραστήρα θανάσιμο κίνδυνο, όχι μόνο για την ίδια την Τουρκία αλλά και όλη τη Μεσόγειο. Καλεί επιπλέον την Τουρκία να συμβληθεί με τη Σύμβαση του ESPOO, που δεσμεύει τα κράτη να προχωρούν σε διαβούλευση με άλλα επηρεαζόμενα κράτη για έργα που έχουν πιθανές διασυνοριακές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Μάλιστα η κα. Harms καλεί την Τουρκία να εμπλακεί σε διάλογο με την Ελλάδα και την Κύπρο για τις περαιτέρω ενέργειες της επί του θέματος αυτού. Η κα. Harms έχει απευθύνει σχετική επιστολή και στον Κύπριο Υπουργό Ενέργειας από τον Ιανουάριο και λυπούμαι να παρατηρήσω, ότι μέχρις αυτήν τη στιγμή ο φίλτατος κ. Λακκοτρύπης δεν ανταποκρίθηκε.

Επ' αυτού λοιπόν έχουμε αναλάβει δράση και ενημερώσαμε με τη σειρά μας τους Κύπριους Ευρωβουλευτές μας για να επιτύχουν τη στήριξη της συγκεκριμένης τροπολογίας από τις αντίστοιχες πολιτικές τους ομάδες και το ίδιο σας καλούμε να πράξετε και εσείς, για να επιτύχουμε μια επιπλέον νίκη στον αγώνα ενάντια στο κίνδυνο της κατασκευής μέσα στα σπίτια μας ενός επικίνδυνου πυρηνικού εργοστασίου.

Η ραδιενέργεια από ένα πυρηνικό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, σε περίπτωση διαρροής, θα καταστρέψει τη ζωή των ανθρώπων αλλά και κάθε ζωντανού οργανισμού στην περιοχή. Η λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου αποτελεί ένα γιγαντιαίο και αλληλεξαρτώμενο οικοσύστημα. Μια πιθανή απώλεια ραδιενέργειας πλήττει άμεσα εκτάσεις πολλών εκατοντάδων χιλιομέτρων. Το ατύχημα στο Τσέρνομπιλ τον Απρίλιο του 1986, ακόμα βασανίζει τους ανθρώπους και το περιβάλλον σε όλες τις χώρες γύρω από τον Εύξεινο Πόντο. Οι χιλιάδες των ανθρώπων που έχουν πεθάνει και των τόσων άλλων που ακόμη γεννιούνται με διάφορες ασθένειες, λόγω της ραδιενέργειας που απελευθερώθηκε στην ατμόσφαιρα, δεν αφήνουν κανένα περιθώριο να επαναληφθεί ξανά το ίδιο λάθος. Η πιο πρόσφατη πυρηνική καταστροφή στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας το 2012, μπορεί να επαναληφθεί σε πολλές περιοχές του κόσμου και ειδικά στο Άκκιουγιου, που βρίσκεται πολύ κοντά σε επικίνδυνο σεισμικό ρήγμα.

Πέραν όμως του κινδύνου ενός ατυχήματος που θα προκαλέσει διαρροή ραδιενέργειας (κάτι που σημειώνουμε με τρόμο ότι έχει συμβεί σε μικρό ή μεγάλο βαθμό στην πλειοψηφία των εν ενεργεία πυρηνικών σταθμών), υπάρχει πάντα η σπαζοκεφαλιά της διαχείρισης των πυρηνικών αποβλήτων. Τα πυρηνικά απόβλητα αποτελούν από μόνα τους πυρηνική απειλή που θα διαρκέσει για αιώνες. Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί με βεβαιότητα ότι υπάρχει ασφαλής τρόπος διαχείρισης ή φύλαξης τους, αφού ο κίνδυνος των ραδιενεργών διαρροών και της ακτινοβολίας παραμένει για εκατονταετίες. Το δε κόστος της διαχείρισης των ραδιενεργών αποβλήτων είναι πολύ μεγάλο και συχνά οι διαχειριστές των πυρηνικών σταθμών αδυνατούν να ανταποκριθούν καταφεύγοντας σε εκτρωματικές λύσεις. 

Έχουμε επίγνωση του ψηλού κόστους των συμβατικών πηγών ενέργειας. Το πετρέλαιο, ο άνθρακας  και άλλες πηγές ενέργειας που χρησιμοποιούμε σήμερα (ακόμα και το φυσικό αέριο), συνεργούν στην ατμοσφαιρική ρύπανση και στην πρόκληση του φαινομένου του θερμοκηπίου. Η ευαισθησία που δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια για τις κλιματικές αλλαγές οδήγησε κάποιους να ξαναθυμηθούν την πυρηνική ενέργεια, η οποία μετά το Τσέρνομπιλ υποχώρησε σημαντικά και περιορίστηκε στη συντήρηση και εκσυγχρονισμό υφιστάμενων πυρηνικών εργοστασίων.  

Εμείς οι Οικολόγοι λέμε ότι οι  κλιματικές αλλαγές που βιώνουμε κάθε μέρα, είναι αποτέλεσμα της άναρχης χρήσης των πηγών ενέργειας από τον άνθρωπο. Η ανθρωπότητα δεν έχει άλλη επιλογή από το να στραφεί στις εναλλακτικές πηγές ενέργειας και στην ορθολογιστική και δίκαιη χρήση της ενέργειας. Η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας από τους ανθρώπους, σε συνδυασμό με την αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας που είναι άφθονη και αβλαβής, μαζί με τη χρήση άλλων εναλλακτικών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, είναι η μόνη σίγουρη και ασφαλής μέθοδος κάλυψης των ενεργειακών αναγκών και όχι η στροφή σε μια εξίσου ρυπογόνο και επικίνδυνη μορφή ενέργειας. 

Για το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών η πυρηνική ενέργεια δεν είναι η απάντηση στις κλιματικές αλλαγές, ούτε στο ενεργειακό πρόβλημα.

Έχω την άποψη ότι Κύπρος και Ελλάδα πρέπει να ενεργοποιηθούν δραστικά προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και να εγείρουν το ζήτημα της αποπυρηνικοποίησης της Ανατολικής Μεσογείου και εγκατάλειψης των Τουρκικών σχεδίων, για κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου στο Άκκιουγιου, ως προϋπόθεση για την περαιτέρω προώθηση της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (όπως έκανε η Αυστρία για τους πυρηνικούς σταθμούς της Σλοβενίας).

Το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών, θα αγωνιστεί για ένα καθαρό περιβάλλον με καθαρές πηγές ενέργειας. Θα αγωνιστούμε ενάντια στην κατασκευή του πυρηνικού εργοστασίου στο Άκκιουγιου, απέναντι από την Κύπρο. Αναγνωρίζουμε το κοινό πεπρωμένο που ενώνει το περιβάλλον μας και καλούμε όλους τους αντιπυρηνικούς ακτιβιστές από Κύπρο, Ελλάδα και Τουρκία σε κοινό αγώνα ενάντια στο οικολογικό αυτό έγκλημα, που προσπαθεί να μας επιβάλει – σε μας και στα παιδιά των παιδιών μας – η αλαζονική και επικίνδυνη κυβέρνηση της Άγκυρας.